Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

nullo modo

  • 1 modo (nullo modo)

    loc
    manière (d'aucune modo)

    Dictionarium Latino-Gallicum botanicae > modo (nullo modo)

  • 2 modo (nullo modo)

    loc
    manière (d'aucune modo)

    Dictionarium Latino-Gallicum botanicae > modo (nullo modo)

  • 3 modo

    modo, Adv. (modus), gleichs. mit Maßen, I) einen Begriff od. eine Behauptung gleichs. auf ein Maß (wie tantum auf einen Grad) beschränkend, über das nicht hinauszugehen ist, nur, bloß, allein, A) im allg.: nam circi modo spectaculum fuerat, Liv.: quae secundis rebus delectationem modo habere videbantur, nunc vero etiam salutem, Cic.: laudibus m. prosequentes virum, Liv. – quod dixerit solere modo, non etiam oportere, Cic. – bei Begriffen der Zahl u. Größe, semel modo, Plaut.: uni modo gessi morem, Plaut.: ut unum m. sensibus falsum videatur, Cic.: qui tres modo primas esse partes volunt, Quint.: id modo (nur dies, nur das eine) simul orant ac monent, ut etc., Liv.: quod sine ulla dubitatione, si Pompeius paulum modo ostenderit sibi placere, faciet, Cic.: u. so per pauxillum m., Plaut.: parva m. causa, Caes. – in negativen Sätzen, auf ein bestimmtes, wenn auch nur geringes Maß zurückführend, auch nur, illi impetum modo ferre (auch nur aushalten) non potuerunt, Caes.: nemo eorum progredi modo extra agmen audeat, Caes.: ne parvum modo detrimentum... accĭderet, Caes. – den Begriff auf sich selbst beschränkend, allein, tanta repente caelo missa vis aquae dicitur, ut ea modo exercitui satis superque foret, Sall.: ipsi modo eminus sauciabantur, Sall.: oppido modo potiti; praeda omnis ab perfugis corrupta, Sall.

    B) insbes.: 1) bei Wünschen u. Aufforderungen, nur, vos modo proposito faveatis, Tibull.: liceat modo, Ov.: ne perpauxillum modo, daß es nur nicht gar zu wenig ist, Plaut. – veniat modo, nur immerhin, Cic. – modo fac, ut illum serves, Plaut.: modo fac, ne quid aliud cures hoc tempore, nisi ut quam commodissime convalescas, Cic. – u. so beim Imperat. = nur, doch nur, doch, sequere hac modo, Plaut.: sedete hic modo, Plaut.: vide modo; etiam atque etiam considera, Cic.: im Unwillen, i modo, quin tu i modo, Plaut.: tace modo, Plaut.

    2) in Bedingungssätzen: a) modo ut od. bl. modo m. Konj. (vgl. dummodo) = nur vorausgesetzt, daß usw., gesetzt nur, daß usw., auch wofern nur, wenn nur, scies, modo ut tacere possis, Ter.: concede, ut impune emerit, modo ut bonā ratione emerit, Cic. – quos, valetudo modo bona sit, tenuitas ipsa delectat, Cic.: modo Iuppiter adsit, tertia lux classem Cretaeis sistet in oris, Verg. – ebenso modo ne m. Konj., nur vorausgesetzt, daß nicht, gesetzt nur, daß nicht, wofern od. wenn nur nicht, Tertia aderit, modo ne Publius rogatus sit, Cic.: declinandum sit de via; modo ne summa turpitudo sequatur, Cic. – dah. in abgekürzten Sätzen, videtur opprimi posse, modo ut urbe salvā, Cic. – bonis viris faciendum est, modo pro facultatibus, Cic.: veniam, quo vocas, modo adiutore te, Cic.: quam plurimis, modo dignis, se utilem praebeat, Cic.: decerne, modo recte, Cic.: utinam posset aliquā ratione hoc crimen quamvis falsa, modo (wenigstens doch) humana atque usitata defendere, Cic. – b) bei Relativen, α) m. Konjunktiv = vorausgesetzt, daß nur usw., servus nemo, qui modo tolerabili condicione sit servitutis, qui non etc., Cic.: quis est omnium, qui modo cum Musis habeat aliquod commercium, qui etc., Cic.: primi, quā modo praeirent duces,... tamen signa sequebantur, vorausgesetzt, daß daselbst usw., Liv.; vgl. Fabri Sall. Cat. 39, 6 u. Liv. 22, 2, 5. – β) m. Indikativ = nur einigermaßen, nur irgend, nur wenigstens, nihil eorum, quod modo probabile fuit, omittendo, Quint.: omnis species, quae modo recta est, Quint. – c) si modo, wenn nur, wenn anders, tu scis (si modo meministi) me tibidi xisse, Cic.: contudi animum et fortasse vici, si modo permansero, Cic. – poet. m. Konjunktiv, Prop. 1, 18, 4. – d) modo si = dummodo, wenn nur, wofern nur, persequar inferius, modo si licet ordine ferri, posse etc., Ov. trist. 2, 263; u. so öfter bei ICt.

    3) modo non, wie μόνον ουχί (eig. nur nicht ganz, d.i.) beinahe, modo non montes auri pollicens, Ter. Phorm. 68: u. so bei Val. Max. 8, 11. ext. 7.

    4) in negativen Sätzen in den Verbdgg. non modo u. non modo non... sed u. dgl.: a) non modo = ου δή που, nicht etwa, nicht eben, nicht etwa bloß, in den Verbdgg. non modo... sed (verum), nicht etwa (nicht eben, nicht etwa bloß)... sondern, sondern sogar (selbst) od. sondern schon; non modo... sed etiam od. verum etiam, nicht etwa (nicht eben, nicht etwa bloß)... sondern auch, sondern sogar (od. selbst) auch; non modo... sed (verum) ne... quidem, nicht etwa usw.... sondern (selbst) nicht einmal; non modo... sed vix, nicht etwa usw...., sondern (sogar, selbst) kaum, non m. plura, sed pauciora, Cic.: num me fefellit non m. res tanta... verum dies? Cic.: haec non m. parum commode, sed etiam turpiter dicta esse, Cic.: illum non m. favisse, sed et tantam illi pecuniam dedisse, Cic.: non m. timet, verum etiam fert, Cic. – non m. facere, sed ne cogitare quidem audebit, Cic.: itaque mihi venire in mentem nihil potest, non m. quid sperem, sed vix iam audeam optare, Cic. – ebenso mit Auslassung der Adversativpartikel, non modo... etiam (et); non modo... ne... quidem, zB. non m. apud illos homines, etiam secutis temporibus iactata, Tac.: non Samnium m., et Campanum Calenumque et Falernum agros pervastatos esse, Liv.: ut non m. nobis, ne posteris quidem timenda nostris esset, Liv. – u. umgekehrt non modo als zweites Glied, dem das stärkere vorangeht, geschweige denn, viel weniger, quos clientes nemo habere velit, non modo eorum cliens esse, Cic.: cum secundas etiam res nostras, non m. adversas pertimescebam, Cic.: ne sues quidem id velint, non m. ipse, Cic.: reliqui arborum fructus vix specie figurāve, non modo saporibus enumerari queunt, Plin.

    b) non modo non... sed, sed potius od. sed etiam, nicht nur nicht... sondern (sondern vielmehr), sondern sogar (selbst); non modo non... sed ne... quidem, nicht nur nicht... sondern nicht einmal, sondern selbst nicht, ut non m. a mente non deserar, sed id ipsum doleam, me etc., Cic.: non m. id virtutis non est, sed est potius immanitatis, Cic.: dies non m. non levat hunc luctum, sed etiam auget, Cic.: non m. tibi non irascor, sed ne reprehendo quidem tuum factum, Cic. – die zweite Negation zuw. in einem negativen Pronomen enthalten, qui se opponat periculis, non m. nullo proposito praemio, sed etiam interdicto, Cic.: nunc non modo agendi rationem nullam habeo, sed ne cogitandi quidem, Cic.: u. so non m. nihil... sed etiam, Cic.: non m. nemo, non m. numquam... sed ne... quidem, Cic.; vgl. non m. alius quisquam... sed etiam, Cic.: non m. ulla in domo, sed nulla in gente, Cic.

    II) übtr., von der Zeit: A) zur Beschränkung der Zeit auf den der Gegenwart des Sprechenden unmittelbar vorgehenden od. folgenden Zeitpunkt, eben, gerade, griech. ἄρτι, a) in bezug auf die Gegenwart, eben gerade, jetzt eben, soeben, eben erst, fast im Augenblick, modo intro devortor domum, Plaut.: intro modo ivi, Ter.: modo dolores occipiunt primulum, Ter.: La. Advenis modo? Pa. Admodum (alleweile), Ter.: peccare fuisset ante satis penitus modo nunc genus omne perosos femineum, Verg. Aen. 9, 140. – dafür bestimmter modo iam, Tibull. 1, 1, 25: tam modo, alleweile, Plaut. trin. 609. – b) in bezug auf die fernere Vergangenheit, nur eben, eben erst, eben noch, Ph. Quando? Do. Hodie. Ph. Quamdudum? Do. Modo, Plaut. – quid dico nuper? immo vero modo ac paulo ante, Cic. – qui nunc primum te advenisse dicas, modo qui hinc abieris, Plaut.: u. so nunc... modo oft bei Cic. – modo (eben noch) egens, repente dives, Cic. – m. folg. tunc, Tac. – doppelt, modo modo, (= noch kürzlich), Sen. de brev. vit. 18, 5 u. ad Helv. 2, 5. – auch zur Andeutung in nächste Vergangenheit gerückter fernerer Zeitpunkte, modo hoc malum in hanc rem publicam invasit, vor nicht eben langer, nicht geraumer Zeit (d.i. vor 70 Jahren), Cic. de off. 2, 75: si hodie bella sint, quale Gallicum modo (vor 22 Jahren), Liv. 6, 40, 17: u. so Cic. de div. 1, 99 (vor 46 Jahren). Liv. 22, 14, 13 (vor 25 Jahren), s. dazu die Auslgg. – c) in bezug auf die fernere Zukunft, eben, gleich nachher, domum modo ibo, Ter.: cum negaret... modo diceret, Liv.: nuper erat genitus, modo formosissimus infans, Ov.

    B) bei Einteilungen usw.: 1) modo... modo, bald... bald, modo ait, modo negat, Cic. – et modo... et modo, Prop. – modo öfter wiederholt, modo subacti, modo domiti, modo multati, Cic. – statt des zweiten modo auch nunc u. dgl., wie modo... nunc, Liv., Ov. u.a. – modo... interdum, Sall. u. Hor., interdum... modo, Hor.: modo... interdum... nunc... nunc, Ov. – modo... aliquando, Tac. – modo... nonnumquam, Suet.: modo... modo... nonnumquam, Suet. – modo... saepe, Hor., modo... saepe... interdum, Hor.: modo... modo... saepe, Sall.: modo... nunc... modo... saepe... saepe, Ov.: modo... modo... nunc... nunc... saepe... saepe u. saepe... saepe... interdum... interdum, Ov. – modo... rursus, Prop.

    2) modo... tum, erst... dann; einmal... dann, sol modo accedens, tum etiam recedens, Cic. – u. so modo... deinde, Sall. – modo... paulo post, Val. Max. – modo... modo, erst... dann, Plin.: u. so modo... postremum, Tac. – modo... vicissim, Cic.

    / Bei Dichtern auch mŏdō gemessen, s. Lachmann Lucr. 2, 1135. p. 140 sq. L. Müller de re metr. p. 334.

    lateinisch-deutsches > modo

  • 4 modo

    modo, Adv. (modus), gleichs. mit Maßen, I) einen Begriff od. eine Behauptung gleichs. auf ein Maß (wie tantum auf einen Grad) beschränkend, über das nicht hinauszugehen ist, nur, bloß, allein, A) im allg.: nam circi modo spectaculum fuerat, Liv.: quae secundis rebus delectationem modo habere videbantur, nunc vero etiam salutem, Cic.: laudibus m. prosequentes virum, Liv. – quod dixerit solere modo, non etiam oportere, Cic. – bei Begriffen der Zahl u. Größe, semel modo, Plaut.: uni modo gessi morem, Plaut.: ut unum m. sensibus falsum videatur, Cic.: qui tres modo primas esse partes volunt, Quint.: id modo (nur dies, nur das eine) simul orant ac monent, ut etc., Liv.: quod sine ulla dubitatione, si Pompeius paulum modo ostenderit sibi placere, faciet, Cic.: u. so per pauxillum m., Plaut.: parva m. causa, Caes. – in negativen Sätzen, auf ein bestimmtes, wenn auch nur geringes Maß zurückführend, auch nur, illi impetum modo ferre (auch nur aushalten) non potuerunt, Caes.: nemo eorum progredi modo extra agmen audeat, Caes.: ne parvum modo detrimentum... accĭderet, Caes. – den Begriff auf sich selbst beschränkend, allein, tanta repente caelo missa vis aquae dicitur, ut ea modo exercitui satis superque foret, Sall.: ipsi modo eminus sauciabantur, Sall.: oppido modo potiti; praeda omnis ab perfugis corrupta, Sall.
    ————
    B) insbes.: 1) bei Wünschen u. Aufforderungen, nur, vos modo proposito faveatis, Tibull.: liceat modo, Ov.: ne perpauxillum modo, daß es nur nicht gar zu wenig ist, Plaut. – veniat modo, nur immerhin, Cic. – modo fac, ut illum serves, Plaut.: modo fac, ne quid aliud cures hoc tempore, nisi ut quam commodissime convalescas, Cic. – u. so beim Imperat. = nur, doch nur, doch, sequere hac modo, Plaut.: sedete hic modo, Plaut.: vide modo; etiam atque etiam considera, Cic.: im Unwillen, i modo, quin tu i modo, Plaut.: tace modo, Plaut.
    2) in Bedingungssätzen: a) modo ut od. bl. modo m. Konj. (vgl. dummodo) = nur vorausgesetzt, daß usw., gesetzt nur, daß usw., auch wofern nur, wenn nur, scies, modo ut tacere possis, Ter.: concede, ut impune emerit, modo ut bonā ratione emerit, Cic. – quos, valetudo modo bona sit, tenuitas ipsa delectat, Cic.: modo Iuppiter adsit, tertia lux classem Cretaeis sistet in oris, Verg. – ebenso modo ne m. Konj., nur vorausgesetzt, daß nicht, gesetzt nur, daß nicht, wofern od. wenn nur nicht, Tertia aderit, modo ne Publius rogatus sit, Cic.: declinandum sit de via; modo ne summa turpitudo sequatur, Cic. – dah. in abgekürzten Sätzen, videtur opprimi posse, modo ut urbe salvā, Cic. – bonis viris faciendum est, modo pro facultatibus, Cic.: veniam, quo vocas, modo adiutore te, Cic.: quam plurimis, modo dignis, se utilem prae-
    ————
    beat, Cic.: decerne, modo recte, Cic.: utinam posset aliquā ratione hoc crimen quamvis falsa, modo (wenigstens doch) humana atque usitata defendere, Cic. – b) bei Relativen, α) m. Konjunktiv = vorausgesetzt, daß nur usw., servus nemo, qui modo tolerabili condicione sit servitutis, qui non etc., Cic.: quis est omnium, qui modo cum Musis habeat aliquod commercium, qui etc., Cic.: primi, quā modo praeirent duces,... tamen signa sequebantur, vorausgesetzt, daß daselbst usw., Liv.; vgl. Fabri Sall. Cat. 39, 6 u. Liv. 22, 2, 5. – β) m. Indikativ = nur einigermaßen, nur irgend, nur wenigstens, nihil eorum, quod modo probabile fuit, omittendo, Quint.: omnis species, quae modo recta est, Quint. – c) si modo, wenn nur, wenn anders, tu scis (si modo meministi) me tibidi xisse, Cic.: contudi animum et fortasse vici, si modo permansero, Cic. – poet. m. Konjunktiv, Prop. 1, 18, 4. – d) modo si = dummodo, wenn nur, wofern nur, persequar inferius, modo si licet ordine ferri, posse etc., Ov. trist. 2, 263; u. so öfter bei ICt.
    3) modo non, wie μόνον ουχί (eig. nur nicht ganz, d.i.) beinahe, modo non montes auri pollicens, Ter. Phorm. 68: u. so bei Val. Max. 8, 11. ext. 7.
    4) in negativen Sätzen in den Verbdgg. non modo u. non modo non... sed u. dgl.: a) non modo = ου δή που, nicht etwa, nicht eben, nicht etwa bloß, in den Verbdgg. non modo... sed (verum), nicht etwa (nicht
    ————
    eben, nicht etwa bloß)... sondern, sondern sogar (selbst) od. sondern schon; non modo... sed etiam od. verum etiam, nicht etwa (nicht eben, nicht etwa bloß)... sondern auch, sondern sogar (od. selbst) auch; non modo... sed (verum) ne... quidem, nicht etwa usw.... sondern (selbst) nicht einmal; non modo... sed vix, nicht etwa usw...., sondern (sogar, selbst) kaum, non m. plura, sed pauciora, Cic.: num me fefellit non m. res tanta... verum dies? Cic.: haec non m. parum commode, sed etiam turpiter dicta esse, Cic.: illum non m. favisse, sed et tantam illi pecuniam dedisse, Cic.: non m. timet, verum etiam fert, Cic. – non m. facere, sed ne cogitare quidem audebit, Cic.: itaque mihi venire in mentem nihil potest, non m. quid sperem, sed vix iam audeam optare, Cic. – ebenso mit Auslassung der Adversativpartikel, non modo... etiam (et); non modo... ne... quidem, zB. non m. apud illos homines, etiam secutis temporibus iactata, Tac.: non Samnium m., et Campanum Calenumque et Falernum agros pervastatos esse, Liv.: ut non m. nobis, ne posteris quidem timenda nostris esset, Liv. – u. umgekehrt non modo als zweites Glied, dem das stärkere vorangeht, geschweige denn, viel weniger, quos clientes nemo habere velit, non modo eorum cliens esse, Cic.: cum secundas etiam res nostras, non m. adversas pertimescebam, Cic.: ne sues quidem id velint, non m. ipse, Cic.: reli-
    ————
    qui arborum fructus vix specie figurāve, non modo saporibus enumerari queunt, Plin.
    b) non modo non... sed, sed potius od. sed etiam, nicht nur nicht... sondern (sondern vielmehr), sondern sogar (selbst); non modo non... sed ne... quidem, nicht nur nicht... sondern nicht einmal, sondern selbst nicht, ut non m. a mente non deserar, sed id ipsum doleam, me etc., Cic.: non m. id virtutis non est, sed est potius immanitatis, Cic.: dies non m. non levat hunc luctum, sed etiam auget, Cic.: non m. tibi non irascor, sed ne reprehendo quidem tuum factum, Cic. – die zweite Negation zuw. in einem negativen Pronomen enthalten, qui se opponat periculis, non m. nullo proposito praemio, sed etiam interdicto, Cic.: nunc non modo agendi rationem nullam habeo, sed ne cogitandi quidem, Cic.: u. so non m. nihil... sed etiam, Cic.: non m. nemo, non m. numquam... sed ne... quidem, Cic.; vgl. non m. alius quisquam... sed etiam, Cic.: non m. ulla in domo, sed nulla in gente, Cic.
    II) übtr., von der Zeit: A) zur Beschränkung der Zeit auf den der Gegenwart des Sprechenden unmittelbar vorgehenden od. folgenden Zeitpunkt, eben, gerade, griech. ἄρτι, a) in bezug auf die Gegenwart, eben gerade, jetzt eben, soeben, eben erst, fast im Augenblick, modo intro devortor domum, Plaut.: intro modo ivi, Ter.: modo dolores occipiunt primul-
    ————
    um, Ter.: La. Advenis modo? Pa. Admodum (alleweile), Ter.: peccare fuisset ante satis penitus modo nunc genus omne perosos femineum, Verg. Aen. 9, 140. – dafür bestimmter modo iam, Tibull. 1, 1, 25: tam modo, alleweile, Plaut. trin. 609. – b) in bezug auf die fernere Vergangenheit, nur eben, eben erst, eben noch, Ph. Quando? Do. Hodie. Ph. Quamdudum? Do. Modo, Plaut. – quid dico nuper? immo vero modo ac paulo ante, Cic. – qui nunc primum te advenisse dicas, modo qui hinc abieris, Plaut.: u. so nunc... modo oft bei Cic. – modo (eben noch) egens, repente dives, Cic. – m. folg. tunc, Tac. – doppelt, modo modo, (= noch kürzlich), Sen. de brev. vit. 18, 5 u. ad Helv. 2, 5. – auch zur Andeutung in nächste Vergangenheit gerückter fernerer Zeitpunkte, modo hoc malum in hanc rem publicam invasit, vor nicht eben langer, nicht geraumer Zeit (d.i. vor 70 Jahren), Cic. de off. 2, 75: si hodie bella sint, quale Gallicum modo (vor 22 Jahren), Liv. 6, 40, 17: u. so Cic. de div. 1, 99 (vor 46 Jahren). Liv. 22, 14, 13 (vor 25 Jahren), s. dazu die Auslgg. – c) in bezug auf die fernere Zukunft, eben, gleich nachher, domum modo ibo, Ter.: cum negaret... modo diceret, Liv.: nuper erat genitus, modo formosissimus infans, Ov.
    B) bei Einteilungen usw.: 1) modo... modo, bald... bald, modo ait, modo negat, Cic. – et modo... et
    ————
    modo, Prop. – modo öfter wiederholt, modo subacti, modo domiti, modo multati, Cic. – statt des zweiten modo auch nunc u. dgl., wie modo... nunc, Liv., Ov. u.a. – modo... interdum, Sall. u. Hor., interdum... modo, Hor.: modo... interdum... nunc... nunc, Ov. – modo... aliquando, Tac. – modo... nonnumquam, Suet.: modo... modo... nonnumquam, Suet. – modo... saepe, Hor., modo... saepe... interdum, Hor.: modo... modo... saepe, Sall.: modo... nunc... modo... saepe... saepe, Ov.: modo... modo... nunc... nunc... saepe... saepe u. saepe... saepe... interdum... interdum, Ov. – modo... rursus, Prop.
    2) modo... tum, erst... dann; einmal... dann, sol modo accedens, tum etiam recedens, Cic. – u. so modo... deinde, Sall. – modo... paulo post, Val. Max. – modo... modo, erst... dann, Plin.: u. so modo... postremum, Tac. – modo... vicissim, Cic.
    Bei Dichtern auch mŏdō gemessen, s. Lachmann Lucr. 2, 1135. p. 140 sq. L. Müller de re metr. p. 334.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > modo

  • 5 quōdam modo

        quōdam modo    (less correctly as one word, quōdammodo), in a certain manner, after a fashion, in a measure, in some degree, somehow: quod dari populo nullo modo poterat, tamen quodam modo dedit: diligamus.

    Latin-English dictionary > quōdam modo

  • 6 modus

    mŏdus, i, m. [root med-, measure, weigh; Gr. medomai, medontes, mêstôr, medimnos; cf.: modius, modestus, moderor], a measure with which, or according to which, any thing is measured, its size, length, circumference, quantity (freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    modi, quibus metirentur rura,

    Varr. R. R. 1, 10, 1:

    is modus acnua Latine appellatur,

    id. ib. 1, 10, 2:

    filio agri reliquit ei non magnum modum,

    Plaut. Aul. prol. 13:

    hoc erat in votis, modus agri non ita magnus,

    Hor. S. 2, 6, 1:

    de modo agri scripsit,

    Cic. Att. 13, 33, 2:

    de modo agri (actio), cum a venditore emptor deceptus est,

    Paul. Sent. 1, 19, 1:

    modus hic agri nostro non sufficit horto,

    Juv. 14, 172:

    modus altitudinis et latitudinis (sulcorum),

    Col. 11, 3, 4:

    collis modum jugeri continens,

    Col. Arbor. 1, 6:

    ut omnium par modus sit,

    Cels. 3, 27; cf. Col. 12, 23:

    falsus,

    false measure, Dig. 11, 6: magnus legionum, Vell. 2, 73, 2: hic mihi conteritur vitae modus, measure or term of life, Prop. 1, 7, 9.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pregn., a proper measure, due measure:

    in modo fundi non animadverso lapsi sunt multi,

    Varr. R. R. 1, 11:

    suus cuique (rei) modus est,

    Cic. Or. 22, 73:

    ordine et modo,

    id. Off. 1, 5, 14:

    modum alicujus rei habere,

    to observe measure in a thing, not exceed the bounds of moderation, id. Verr. 2, 2, 59, § 144:

    vox quasi extra modum absona,

    beyond measure, immoderately, id. de Or. 3, 11, 41:

    cum lacus praeter modum crevisset,

    id. Div. 1, 44, 100:

    ii sine dubio fidem et modum transeunt,

    id. Off. 1, 29, 102:

    supra modum in servos suos saevire,

    Gai. Inst. 1, 53:

    sine modo modestiāque,

    without measure, without moderation, Sall. J. 41, 9:

    sine modo ac modestia agi,

    Liv. 26, 48, 11.—
    2.
    The measure of tones, measure, rhythm, melody, harmony, time; in poetry, measure, metre, mode:

    vocum,

    Cic. Div. 2, 3, 9:

    musici,

    Quint. 1, 10, 14:

    lyrici,

    Ov. H. 15, 6:

    fidibus Latinis Thebanos aptare modos,

    Hor. Ep. 1, 3, 12: Bacchico exsultas (i. e. exsultans) modo, Enn. ap. Charis. p. 214 P. (Trag. v. 152 Vahl.):

    flebilibus modis concinere,

    Cic. Tusc. 1, 44, 106: saltare ad tibicinis modos, to the music or sound of the flute, Liv. 7, 2:

    nectere canoris Eloquium vocale modis,

    Juv. 7, 19.—Fig.:

    verae numerosque modosque ediscere vitae,

    moral harmonies, Hor. Ep. 2, 2, 144.—
    II.
    Transf.
    A.
    A measure which is not to be exceeded, a bound, limit, end, restriction, etc.:

    modus muliebris nullust, neque umquam lavando et fricando modum scimus facere,

    Plaut. Poen. 1, 2, 21:

    quis modus tibi tandem exilio eveniet,

    id. Merc. 3, 4, 67:

    modum aliquem et finem orationi facere,

    to set bounds to, Cic. Verr. 2, 2, 48, § 118:

    ludendi est quidem modus retinendus,

    id. Off. 1, 29, 104:

    imponere alicui,

    Liv. 4, 24, 4:

    cum modum irae nullum faceret,

    id. 4, 50, 4:

    modum transire,

    Cic. Tusc. 4, 17, 4:

    cupidinibus statuat natura modum quem,

    Hor. S. 1, 2, 111:

    inimicitiarum modum facere,

    Cic. Sull. 17, 48:

    modum statuarum haberi nullum placet,

    id. Verr. 2, 2, 59, § 144:

    qui rebus infinitis modum constituant,

    id. Fin. 1, 1, 2:

    constituere,

    id. Verr. 2, 2, 59, § 145: modus vitae, tou biou telos, Prop. 1, 7, 9. —With gen. gerund.:

    modum lugendi aliquando facere,

    to make an end of mourning, Cic. Fam. 5, 16, 6.— Poet. with inf.:

    nam quis erit saevire modus?

    Stat. Th. 12, 573; cf. the foll.—
    B.
    A way, manner, mode, method:

    modus est, in quo quem ad modum, et quo animo factum sit, quaeritur, Ejus partes sunt prudentia, et imprudentia,

    Cic. Inv. 1, 27, 41:

    nullum modum esse hominis occidendi quo ille non aliquot occiderit,

    id. Rosc. Am. 35, 100:

    nec enim semper (hae partes) tractantur uno modo,

    id. Or. 35, 122:

    vitae,

    way of life, id. Tusc. 5, 23, 66:

    caelestium ordinem... imitari vitae modo,

    id. Sen. 21, 77: quibus modis, by what method of acting, i. e. what means, Sall. C. 5, 6:

    cultores has Alpis modo tuto transmittere,

    Liv. 21, 30, 8.— Poet. with inf.:

    nec modus inserere atque oculos imponere simplex,

    Verg. G. 2, 73.—
    2.
    Esp. freq.: modo, in modum, or ad modum, with a gen. or adj., in the manner of, like:

    servorum modo,

    in the manner of, like slaves, Liv. 39, 26:

    pecorum modo trahi,

    Tac. A. 4, 25:

    in modum ramorum,

    Col. Arbor. 22:

    in nostrum modum,

    in our manner, Tac. H. 3, 25:

    servilem in modum cruciari,

    like slaves, Cic. Verr. 1, 5, 13; Caes. B. G. 6, 19, 3; Suet. Calig. 56:

    mirum in modum,

    in a wonderful manner, wonderfully, Caes. B. G. 1, 41:

    ad hunc modum distributis legionibus,

    in this manner, id. ib. 5, 24:

    naves ad hunc modum factae,

    id. ib. 3, 13:

    nos nostras more nostro et modo instruximus legiones,

    Plaut. Am. 1, 1, 66:

    non tuo hoc fiet modo,

    id. Men. 2, 1, 25:

    si humano modo, si usitato more peccāsset,

    after the manner of men, Cic. Verr. 2, 2, 3, § 8; cf.:

    Carneadeo more et modo disputata,

    id. Univ. 1; for which with gen.:

    apis Matinae More modoque,

    Hor. C. 4, 2, 28; and:

    agendi more ac modo,

    Quint. 11, 1, 29:

    tali modo,

    in such a manner, in such wise, Nep. Att. 21, 1:

    nullo modo,

    in no wise, by no means, Cic. Verr. 2, 2, 76, § 186:

    omni modo egi cum rege et ago cotidie,

    in every way, earnestly, urgently, id. Att. 6, 2, 7: omnibus modis tibi esse rem salvam [p. 1157] ut scias, Plaut. Ps. 4, 6, 13:

    omnibus modis miser sum,

    every way, wholly, completely, Ter. Hec. 4, 4, 79:

    miris modis,

    Cic. Verr. 2, 2, 3, § 9; Liv. 1, 57, 6; Hor. C. 2, 17, 21:

    mille modis amor ignorandust,

    Plaut. Trin. 2, 1, 30:

    hoc multis modis reprehendi potest,

    Cic. Fin. 2, 26, 82 (v. Madv. ad h. l.); so,

    filium multis modis jam exspecto, ut redeat domum,

    very much, Ter. Hec. 2, 3, 7; cf.

    multimodis: mira miris modis,

    Plaut. Cas. 3, 5, 5; cf.

    mirimodis: eum tibi commendo in majorem modum,

    very much, greatly, Cic. Q. Fr. 2, 12 (14), 3:

    nullo modo,

    id. Fin. 2, 31, 102; Col. 9, 8; Suet. Tit. 2:

    bono modo,

    moderately, Cato, R. R. 5:

    bono modo desiderare aliquid,

    Cic. Q. Fr. 2, 6, 3: ejus modi, of that kind, of such a kind or sort (freq.):

    ejusmodi sunt tempestates consecutae, ut,

    Caes. B. G. 3, 29, 2:

    in ejusmodi casu,

    id. ib. 5, 33, 4;

    6, 34, 7: erant ejusmodi fere situs oppidorum, ut,

    id. ib. 3, 12, 1:

    petitionis nostrae hujusmodi ratio est,

    Cic. Att. 1, 1, 1; so,

    cujusquemodi, cujusdammodi, cujusmodicumque, cuimodi, cuicuimodi, v. Zumpt, § 678: cujusmodi,

    of what sort, Cic. Fam. 15, 20, 3:

    cujuscemodi,

    of what sort soever, id. Inv. 2, 45, 134: hujusmodi, hujuscemodi, of this kind, such:

    hujusmodi casus,

    Caes. B. C. 2, 22:

    hujuscemodi verba,

    Sall. J. 9 fin.:

    illiusmodi,

    of that kind, Cic. Div. in Caecil. 21, 68; so,

    istiusmodi amicos,

    Plaut. Rud. 2, 2, 15.—
    3.
    In gram., a form of a verb, a voice or mood:

    in verbo fiunt soloecismi per genera, tempora, personas, modos, etc.,

    Quint. 1, 5, 41: patiendi modus ( the passive voice)... faciendi modus ( the active voice), id. 9, 3, 7; cf. 1, 6, 26.

    Lewis & Short latin dictionary > modus

  • 7 nullus

    nullus, a, um [st2]1 [-] nul, aucun, personne, pas un. [st2]2 [-] au neutre (cas oblique): rien. [st2]3 [-] qui n'est pas encore, qui n'est plus, mort, anéanti. [st2]4 [-] nul, insignifiant, sans valeur. [st2]5 [-] qqf. nullus = non ou nemo. [st2]6 [-] très petit, extrêmement petit.    - voir la déclinaison    - nullo delectu, Ov.: sans choix, indistinctement.    - nulli rei esse, Gell. 7, 11, 1: n'être bon à rien.    - (homo) litteris nullis, Plin.-jn.: homme illettré.    - nullius partis esse, Cic.: n'être d'aucun parti, être neutre.    - nullus unus, Cic.: pas un.    - nullus dum, Liv.: aucun jusqu'à présent.    - nullius avarus, Hor.: qui ne désire rien.    - nullis obstantibus, Luc.: rien ne s'y opposant.    - nullo differre, Quint.: ne différer en rien.    - nulla republica nec major, nec... Liv.: aucun Etat ni plus grand, ni...    - nullus non: tous, chacun.    - nullo non die, Liv.: tous les jours.    - nullum non animal, Sen.: il n'est pas d'être vivant (qui ne...).    - nullus non venit: il n'y en a aucun qui ne soit venu, tout le monde est venu.    - non nullus (nonnullus): quelque, plus d'un.    - non nulli (nonnulli (plur.): plusieurs, quelques, quelques-uns.    - vellem nulla, Ov.: je voudrais être morte.    - nullus sum (ecce me nullum): c'en est fait de moi.    - nullus petitor, Cic.: candidat qui n'a aucune chance de succès.    - (homo) nullo patre, Liv.: (homme) qui n'a pas de père légal, de père inconnu.    - non nullum numen, Virg.: divinité puissante.    - nullum argumentum, Cic.: argument sans valeur.    - non haec nullis observans oculis, Virg.: n'assitant pas à ce spectacle d'un oeil indifférent.    - nullus Hector erat, Ov.: Hector n'était pas né.    - eos nullos videbat, Cic.: il ne les voyait pas.    - hominibus opus est eruditis qui adhuc nostri nulli fuerunt, Cic. Or. 3, 95: nous avons besoin d'hommes érudits que jusqu'à présent nous n'avons pas eus.
    * * *
    nullus, a, um [st2]1 [-] nul, aucun, personne, pas un. [st2]2 [-] au neutre (cas oblique): rien. [st2]3 [-] qui n'est pas encore, qui n'est plus, mort, anéanti. [st2]4 [-] nul, insignifiant, sans valeur. [st2]5 [-] qqf. nullus = non ou nemo. [st2]6 [-] très petit, extrêmement petit.    - voir la déclinaison    - nullo delectu, Ov.: sans choix, indistinctement.    - nulli rei esse, Gell. 7, 11, 1: n'être bon à rien.    - (homo) litteris nullis, Plin.-jn.: homme illettré.    - nullius partis esse, Cic.: n'être d'aucun parti, être neutre.    - nullus unus, Cic.: pas un.    - nullus dum, Liv.: aucun jusqu'à présent.    - nullius avarus, Hor.: qui ne désire rien.    - nullis obstantibus, Luc.: rien ne s'y opposant.    - nullo differre, Quint.: ne différer en rien.    - nulla republica nec major, nec... Liv.: aucun Etat ni plus grand, ni...    - nullus non: tous, chacun.    - nullo non die, Liv.: tous les jours.    - nullum non animal, Sen.: il n'est pas d'être vivant (qui ne...).    - nullus non venit: il n'y en a aucun qui ne soit venu, tout le monde est venu.    - non nullus (nonnullus): quelque, plus d'un.    - non nulli (nonnulli (plur.): plusieurs, quelques, quelques-uns.    - vellem nulla, Ov.: je voudrais être morte.    - nullus sum (ecce me nullum): c'en est fait de moi.    - nullus petitor, Cic.: candidat qui n'a aucune chance de succès.    - (homo) nullo patre, Liv.: (homme) qui n'a pas de père légal, de père inconnu.    - non nullum numen, Virg.: divinité puissante.    - nullum argumentum, Cic.: argument sans valeur.    - non haec nullis observans oculis, Virg.: n'assitant pas à ce spectacle d'un oeil indifférent.    - nullus Hector erat, Ov.: Hector n'était pas né.    - eos nullos videbat, Cic.: il ne les voyait pas.    - hominibus opus est eruditis qui adhuc nostri nulli fuerunt, Cic. Or. 3, 95: nous avons besoin d'hommes érudits que jusqu'à présent nous n'avons pas eus.
    * * *
        Nullus, nulla, nullum, genitiuo nullius, pen. prod. et aliquando in carmine correpta: a Non et Vllus compositum. Cic. Nul.
    \
        Nulla haec igitur amicitia, quum alter verum audire non vult, alter ad mentiendum paratus est. Ci. Elle ne vault rien, et n'est pas de tenue, Elle est nulle.
    \
        Argumentum id quidem nullum est. Cic. Ne vault rien.
    \
        Nulla dum via superatae Alpes. Liu. Par lesquelles on n'a point encore passé.
    \
        Nulli duo. Plinius, Ita fit vt nulli duo concinant. Il n'y en a point deux qui s'accordent.
    \
        Apuleias leges nullas putas? Cic. De nulle valeur et estime.
    \
        Nulla fide esse. Plaut. Estre sans foy, et desloyal.
    \
        Nullo fine crescunt vites. Plin. Sans fin.
    \
        Nullo loco deesse alicui. Cic. Luy aider par tout.
    \
        Nullo modo. Terent. Nullement.
    \
        Nullo negotio. Cic. Sans peine ou difficulté.
    \
        Nullum suum officium ducunt, nisi vt voluptati ministrent. Cic. Ils n'estiment leur office estre autre chose que de, etc.
    \
        Nullo numero homo. Cic. De nulle valeur ou estime, Qu'on ne daigneroit mettre au nombre des hommes.
    \
        Passim nullo ordine. liu. Sans ordre.
    \
        Nullo pacto possum viuere. Plaut. Nullement.
    \
        Nullone ego Chremetis pacto affinitatem effugere potero? Terent. Par quelque maniere ou moyen?
    \
        Nullam in partem. Cic. En nulle sorte ou maniere que ce soit.
    \
        Deque eo nulla ratione neque pelli, neque moueri potes. Cic. Nullement.
    \
        Nullus sum. Terent. Ce n'est plus rien que de moy, C'est faict de moy, Je suis perdu.
    \
        Quum facias versus nulla non luce ducentos. Martialis. Veu qu'il n'y a journee que tu ne, etc.
    \
        Quum non liceret mihi nullius partis esse. Pollio Ciceroni. Ne d'une part, ne d'autre.

    Dictionarium latinogallicum > nullus

  • 8 modus

    infīnītivus (modus), m. Diom. Prisc. l'infinitif.
    * * *
    infīnītivus (modus), m. Diom. Prisc. l'infinitif.
    * * *
        Modus, modi. Plaut. Moyen, Mesure, Reigle.
    \
        Est modus in siccando foeno, vt neque peraridum, neque rursus viride colligatur. Colu. Maniere et moyen de, etc.
    \
        Suus cuique modus est. Cic. Toutes choses ont leur mesure.
    \
        Vt incipiendi ratio fuerit, ita sit desinendi modus. Cic. Tel moyen qu'on aura tenu à commencer, tel, etc.
    \
        Vnus modus atque vna ratio est. Cic. Il n'y a qu'un moyen.
    \
        Pictoris cuiusdam summi ratione et modo. Cic. A la facon et maniere d'un peintre, A la mode et guise.
    \
        Modus viuendi. Cic. Reigle, moyen, et maniere de vivre, ou facon et mode ou guise.
    \
        Adhibere modum alicui rei. Cic. La faire par moyen.
    \
        Constituere modum rebus infinitis. Cic. Bailler mesure et reigler.
    \
        Nisi tibi aliquem vitae modum constitueris. Cic. Si tu ne prens une certaine maniere de vivre.
    \
        Modum aliquem et finem orationi nostrae faciamus. Cic. Faisons fin.
    \
        Non facere modum lugendi. Cic. Ne cesser de pleurer.
    \
        Finiuit modum nouis sepulchris. Cic. Taxa la despense qu'on feroit à l'advenir pour l'edification des sepulchres.
    \
        Habere modum. Cic. Avoir ou tenir certaine reigle.
    \
        In quo non modus est habitus. Cic. En quoy on n'a point gardé mesure, ou tenu de reigle.
    \
        Secundis patitur in rebus modum. Senec. Il garde moyen et prosperité.
    \
        Seruare modum. Plin. Garder mesure.
    \
        Statuere modum inimicitiarum. Cic. Mettre reigle à son inimitié, Avoir quelque raison de hair aucun, et ne le hair point jusques à la mort, Hair aucun par mesure.
    \
        Statuere modum imperii diuturnitati. Cic. Donner prefixion de temps apres lequel un Magistrat finera, Limiter le temps.
    \
        Statuere modum alienae industriae. Cic. Donner reigle.
    \
        Tenere vel retinere modum. Cic. Garder ou tenir moyen.
    \
        AEstimatione victus atque cultus terminatur pecuniae modus. Cic. On taxe la grandeur des richesses, et dict on combien une personne est riche en voyant sa despense.
    \
        Hoc modo. Cic. En ceste maniere.
    \
        Modo meo. Plaut. A ma mode, A ma guise.
    \
        Sine nunc meo me viuere interea modo. Terent. A ma mode, A mon plaisir, Selon ma volunté.
    \
        Bono modo. Cic. Par bon moyen et bonne maniere.
    \
        Si humano modo peccasset. Cic. En la maniere qu'ont accoustumé les hommes de faillir.
    \
        Filium multis modis iam expecto, vt redeat domum. Terent. Grandement.
    \
        Nouo modo. Cic. D'une nouvelle facon.
    \
        Nullo modo potuerunt. Cic. Nullement.
    \
        Nullus modus est hominis occidendi, quo ille non aliquot occiderit. Cic. Il n'y a maniere de, etc.
    \
        Nos omnibus cruciant modis. Terent. En toutes manieres.
    \
        In tilia mas et foemina differunt omni modo. Pli. Du tout, En toutes sortes.
    \
        Apes, gallinarum modo incubant. Plin. A la facon et maniere des gelines.
    \
        Extra modum. Cic. Oultre mesure.
    \
        Conglobato corpore in pilae modum. Plin. A la facon.
    \
        In modum pecorum. Liu. Comme bestes.
    \
        In modum hostilem. Liu. A la facon des ennemis.
    \
        Praeter modum. Cic. Sans, ou Oultre mesure.
    \
        Ira supra modum est apibus. Virgil. Les mousches à miel sont excessivement ireuses, ou Sont plus ireuses que la grandeur de leurs corps ne monstre.
    \
        Modus, Finis. Iuuenal. Imponitque modum sapiens, et rebus agendis. Il met fin.
    \
        Nullo modo milleima pagina surgit. Iuuenalis. Sans fin.
    \
        Nullus mentiendi modus est. Liu. On ne fait que mentir, Les menteries d'aujourdhuy sont excessives, On ment sans fin, ou desmesureement.
    \
        Ponere modum orationi. Tacit. Mettre fin.
    \
        Modus. Cic. La mesure du chant de musique, Musique de mesure.
    \
        Saltare ad tibicinis modos. Liu. Danser au son du menestrier.
    \
        Modus agri. Cic. Quelque mesure et portion de terre.
    \
        Sumere iustum modum cibi. Celsus. Legitime et entiere mesure ou quantité de viandes, autant que ordinairement un homme sain doibt manger.
    \
        Par modus omnium. Celsus. Autant de l'un que de l'autre.
    \
        Lupis maiorem natura modum dedit. Horat. Plus grande grandeur.

    Dictionarium latinogallicum > modus

  • 9 prorsus [1]

    1. prōrsus (altlat. prossus, prōsus), Adv. (pro u. versus), vorwärts gekehrt, I) eig.: a) vorwärts (Ggstz. rursus, rūsus, rückwärts), non prorsus, sed transvorsus cedit, quasi cancer solet, Plaut. Pseud. 955: rursus prorsus reciprocat fluctus, Enn. fr. scen. 116: mortales multi rursus ac prorsus meant, Varro sat. Men. 28: bildl., prorsus ibat res, die Sache kam in guten Zug, Cic. ad Att. 14, 20, 4. – b) geradeswegs, geradezu, vide ne ille huc prorsus se inruat, Ter. adelph. 550. – II) übtr.: a) zeitlich vorwärts, naturae prorsus ac retro aeviternae, Apul. de deo Socr. 3. – b) hinfort, qui invident, ne umquam eorum quisquam invideat prosus commodis, Plaut. most. 307. – c) geradezu, α) = gewiß sehr, durchaus, ganz und gar, gänzlich, pr. perii, Plaut.: pr. tacere nequeo, Ter.: ita pr. existimo, Cic.: pr. ita sentio, Cic.: prorsus assentior, Cic.: pr. aequum est petere, Trag. vet.: verbum pr. nullum intellego, Cic.: nam tu poëta es prossus ad eam rem unicus, Plaut.: sed ea prorsus opportuna Catilinae, die Umstände waren K. durchaus günstig, Sall.: pr. rem magni et animi et operis aggressus, eines gewiß sehr gr. usw., Iustin.: ironisch, grati prorsus (recht schön willkommen) coniugibus, quas iuvenes duximus, revertemur! Curt. 5, 5 (18), 13. – non prorsus, nullo modo prorsus, durchaus nicht, ganz und gar nicht, non prorsus (verst. video), inquit, Cic.: nullo modo prorsus assentior, Cic.: nullo modo potest fieri prorsus quin dos detur virgini, Plaut. (vgl. Schömann, Cic. de nat. deor. 3, 21. Brix Plaut. trin. 729). – prorsus quasi, durchaus ( ganz) wie wenn, Iustin. 1, 7, 16 (u. dazu Fittbogen) u.a. – prorsus ut m. Konj., so daß durchaus, so daß gewiß, Cic. Rosc. Amer. 59; Tull. 18. Plin. 14, 58. Flor. 1, 11, 15. Iustin. 2, 1, 4. Gell. 2, 23, 1. – β) um es geradezu zu sagen, mit einem Worte, überhaupt, Sall. Cat. 15, 5 (u. dazu Kritz u. Fabri); 23, 2. Sall. Iug. 23, 1 u.a. – / Über die archaist. Form prosus (prossus) s. Ritschl Prolegg. ad Plaut. trin. p. CIV. Fleckeisen in Jahrbb. für klass. Philol. 60, 255. Ritschl opusc. 2, 544. Hertz Vindic. Gell. 2. p. 60.

    lateinisch-deutsches > prorsus [1]

  • 10 prorsus

    1. prōrsus (altlat. prossus, prōsus), Adv. (pro u. versus), vorwärts gekehrt, I) eig.: a) vorwärts (Ggstz. rursus, rūsus, rückwärts), non prorsus, sed transvorsus cedit, quasi cancer solet, Plaut. Pseud. 955: rursus prorsus reciprocat fluctus, Enn. fr. scen. 116: mortales multi rursus ac prorsus meant, Varro sat. Men. 28: bildl., prorsus ibat res, die Sache kam in guten Zug, Cic. ad Att. 14, 20, 4. – b) geradeswegs, geradezu, vide ne ille huc prorsus se inruat, Ter. adelph. 550. – II) übtr.: a) zeitlich vorwärts, naturae prorsus ac retro aeviternae, Apul. de deo Socr. 3. – b) hinfort, qui invident, ne umquam eorum quisquam invideat prosus commodis, Plaut. most. 307. – c) geradezu, α) = gewiß sehr, durchaus, ganz und gar, gänzlich, pr. perii, Plaut.: pr. tacere nequeo, Ter.: ita pr. existimo, Cic.: pr. ita sentio, Cic.: prorsus assentior, Cic.: pr. aequum est petere, Trag. vet.: verbum pr. nullum intellego, Cic.: nam tu poëta es prossus ad eam rem unicus, Plaut.: sed ea prorsus opportuna Catilinae, die Umstände waren K. durchaus günstig, Sall.: pr. rem magni et animi et operis aggressus, eines gewiß sehr gr. usw., Iustin.: ironisch, grati prorsus (recht schön willkommen) coniugibus, quas iuvenes duximus, revertemur! Curt. 5, 5 (18), 13. – non prorsus, nullo modo prorsus, durchaus nicht, ganz und gar nicht, non prorsus (verst. video), inquit, Cic.: nullo modo
    ————
    prorsus assentior, Cic.: nullo modo potest fieri prorsus quin dos detur virgini, Plaut. (vgl. Schömann, Cic. de nat. deor. 3, 21. Brix Plaut. trin. 729). – prorsus quasi, durchaus ( ganz) wie wenn, Iustin. 1, 7, 16 (u. dazu Fittbogen) u.a. – prorsus ut m. Konj., so daß durchaus, so daß gewiß, Cic. Rosc. Amer. 59; Tull. 18. Plin. 14, 58. Flor. 1, 11, 15. Iustin. 2, 1, 4. Gell. 2, 23, 1. – β) um es geradezu zu sagen, mit einem Worte, überhaupt, Sall. Cat. 15, 5 (u. dazu Kritz u. Fabri); 23, 2. Sall. Iug. 23, 1 u.a. – Über die archaist. Form prosus (prossus) s. Ritschl Prolegg. ad Plaut. trin. p. CIV. Fleckeisen in Jahrbb. für klass. Philol. 60, 255. Ritschl opusc. 2, 544. Hertz Vindic. Gell. 2. p. 60.
    ————————
    2. prōrsus, a, um, Adi. (pro u. versus), I) vor sich hin-, geradeaus gekehrt (Ggstz. transvorsus), prorsi limites, von Westen nach Osten gehende (Ggstz. transvorsi limites, von Norden nach Süden gehende), Fest. p. 234 (a), 1 u. Paul. ex Fest 235, 1. Gromat. vet 29, 9 u. 16; 167, 16 a. – subst., Prōrsa, ae, f., die Göttin der regelmäßigen, mit dem Kopfe voran erfolgenden Geburten (Ggstz. Postverta, w. s.), Varro b. Gell. 16, 16, 4. – II) übtr., v. der Rede, die gerade od. schlicht ist, ungebunden, im Ggstz. zum Verse, prorsa et vorsa facundia, in Prosa u. Versen, Apul. flor. 18. p. 32, 1 Kr. – Aus diesem Worte scheint entstanden zu sein das Adi. prōsus, a, um, prosaisch, oratio prosa od. subst. bl. prōsa, ae, f., die ungebundene Schreibart, die Prosa, Sen., Colum. u.a.: prosā incipit, versu labitur, pedestri sermone finitur, Hieron. epist. 53, 9 (Plin. 5, 112 jetzt mit den besten Hdschrn. prorsa oratio).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > prorsus

  • 11 prorsus

    1.
    prorsus (collat. form prōsus, Plaut. Trin. 3, 3, 2; Enn. ap. Non. 165, 11; Trag. Rel. p. 28 Rib.; but p. 107 Vahl. reads prorsus), adv. [for pro-versus].
    I.
    Forwards (ante-class.):

    non prorsus, verum transvorsus cedit, quasi cancer solet,

    Plaut. Ps. 4, 1, 45.—
    II.
    Straight on, right onwards, directly (ante- and post-class.), Cato ap. Fest. p. 234 Müll.:

    tunc Arionem prorsus ex eo loco Corinthum petivisse,

    Gell. 16, 19, 17.—
    B.
    Trop.
    1.
    Straightway, by all means, certainly, truly, precisely, utterly, absolutely (class.):

    prorsus perii,

    Plaut. Aul. 2, 8, 27:

    vide ne ille huc prorsus se inruat,

    Ter. Ad. 4, 2, 11; 3, 2, 26:

    prorsus tacere nequeo,

    id. Hec. 4, 4, 51: ita [p. 1474] prorsus existimo, Cic. Tusc. 2, 5, 14:

    nullo modo potest fleri prosus,

    Plaut. Trin. 3, 3, 2:

    nullo modo prorsus assentior,

    Cic. N. D. 3, 8, 21; id. Att. 13, 45, 1:

    verbum prorsus nullum intellego,

    not a single word, id. de Or. 2, 14, 61:

    venies exspectatus non solum nobis, sed prorsus omnibus,

    id. Fam. 4, 10, 1:

    affatim prorsus,

    id. Att. 16, 1, 5:

    prorsus vehementer et severe,

    id. ib. 16, 15, 2:

    hoc mihi prorsus valde placet,

    id. Fam. 6, 20, 2; Plin. 14, 5, 7, § 58.—Ironically:

    grati prorsus conjugibus revertemur,

    Curt. 5, 5, 13.—
    2.
    Exactly, just, precisely:

    set ea prorsus opportuna Catilinae,

    Sall. C. 16, 5; Varr. L. L. 6, § 16 dub.;

    v. Müll. ad h. l.: prorsus quasi,

    precisely as if, Just. 1, 7, 16.—
    3.
    After an enumeration of particulars, in short, in fine, in a word: igitur colos exsanguis, foedi oculi: citus modo, modo tardus incessus;

    prorsus in facie vultuque vecordia inerat,

    Sall. C. 15, 5; 25, 5; id. J. 23, 1; 30, 3 al.
    2.
    prorsus (collat. form prōsus; v. II.), a, um, adj. [for pro-versus].
    I.
    Straightforwards, right onwards, straight, direct (post-Aug.):

    prorso tramite siste gradus (al. proso),

    Avien. 3:

    prorsi limites appellantur in agrorum mensuris, qui ad orientem directi sunt,

    Fest. p. 234, and Paul. ex Fest. p. 235 Müll.—
    II.
    Trop., of style, straightforwards, i. e. prosaic, in prose, opp. to verse (post-class.): prorsum est porro versum, id est ante versum. Hinc et prorsa oratio, quam non inflexit cantilena, Don. Ter. Eun. 2, 3, 14:

    et prorsa et vorsa facundia veneratus sum,

    in prose and verse, App. Flor. 4, p. 361, 36.—In this sense predominant (but not found in Cic.) in the form prosa oratio, prose, =soluta oratio, Quint. 1, 5, 18; 11, 2, 39:

    prosa eloquentia,

    Vell. 1, 17, 3; Sen. ap. Gell. 12, 2, 6; Col. 11, 1, 1; Plin. 5, 29, 31, § 112.— Subst.: prōsa, ae, f., prose, Quint. 1, 8, 2; 8, 6, 17; 20; 9, 4, 52 et saep.

    Lewis & Short latin dictionary > prorsus

  • 12 labor

    1. lābor, lāpsus sum, lābī (vgl. griech. ὀ-λιβρός, schlüpfrig u. ahd. slīfan, gleiten), sich auf einer glatten Oberfläche sanft hinbewegen, gleiten, schlüpfen, schweben, hingleiten, hinschlüpfen, hinschweben, u. abwärts = herabgleiten, -schlüpfen, -schweben, u. als Anfang des Fallen = sinken, absol., od. konstr. m. ad, in, inter, per, sub, super, ab, de, ex u. m. bl. Abl., I) im allg.: 1) eig.: α) v. lebl. Subjj., zB. v. Schlangen, non squamoso ventre, Prop.: per sinus crebros et magna volumina, Ov.: circa donaria, Ov.: circum tempora, sich schlängeln, Ov.: inter vestes et levia tempora, Ov.: angues lapsi in diversum, Iul. Obsequ.: populus in diversa labitur, verläust sich nach verschiedenen Richtungen, Iustin.: abwärts, montibus, Val. Flacc. – v. Schwimmenden, per aequora, Ov.: in magno mari, Ov.: medio amne, Ov. – v. Schiffenden, rate per aequora, Ov.: aquā, Prop. – v. Fliegenden, auf Fittichen Schwebenden, per auras, Ov.: pennis, entschweben, von Merkur, Verg.: aufwärts, sub sidera, entschweben, Verg.: abwärts, polo, Verg. – vom auf dem Wagen durch die Lüfte fahrenden Mars, pronum per aëra, Ov. – v. Herabsteigenden, per funem demissum labi, Verg.: im Bilde, labi per iter declive senectae, Ov. – v. Herabsinkenden, semianimem od. moribundum ex equo, Liv., suffosso equo, Tac., u. bl.
    ————
    equo, Hor.; vgl. multis labentibus ex equis aut desilientibus, Liv.: labi ex rupe, Curt.: ex arbore, Capit.: per gradus, die Stufen hinabfallen, Liv.: super terram, hinsinken, Liv. – β) v. lebl. Subjj.: quia continenter laberentur et fluerent omnia, Cic.: in vanum manus lapsa, die einen Fehlhieb getan, Curt.: cum tela de testudine laberentur, Curt.: tum (illud iaculum) leni impetu labitur, gleitet sanft (auf dem Wasser) dahin, Min. Fel. – abwärts, lapsa cadunt folia, Verg.: lapsus ab arbore ramus, Ov.: lapsae lacertis, nullo solvente, catenae, Ov. – v. Kleidern und Waffen, soluta ac velut labens undique toga, Quint.: tergo velamina lapsa, Ov.: labentibus super corpus armis, Liv. – v. Sternen u. dgl., vagā et mutabili ratione, Cic.: advorsum nimbos, Lucr.: caelo, dahingleiten am usw., Verg.: abwärts, ab aethere, Ov.: de caelo, Verg.: ignem de caelo lapsurum, Capit. – v. Schiffen, vadis, Verg. – v. Gewässern, gleiten, dahingleiten, fließen, cum labantur assidue flumina, quaedam concitata rapiantur, Sen.: altissima quaeque flumina minimo sono labi, Curt.: altis ripis, dahingleiten, Hor.; aber sinistrā ripā, hinwegströmen über usw., Hor.: per CCC stadia, Curt.: sub terras, sub magna terra, Ov.: abwärts, e fontibus, Curt.: diversis de partibus (al. fontibus), Ov.: vertice silvae, Ov.: quantum aquarum per gradus cum fragore labentium, Sen.: zurück, in caput (Quelle) suum retro, Ov.: prius vasto laben-
    ————
    tur flumina ponto, quam etc., Prop.: vado labente, die Flut zurück-, abfloß, Tac. – v. Tränen, rinnen, träufeln, in genas, Hor.: per genas in ensem, Ov.: ex oculis, Ov. – v. anderen Flüssigkeiten, fließen, rinnen, träufeln, in proximum mare (vom flüssigen Bernstein), Tac.: truncis cavis, vom Honig, Hor.: quid sit, quod guttatim faciat pluviam labi, Amob.: pressus pavore sanguis tardius labebatur, floß (hervor), Tac. – vom Feuer, in porticus, hinüberschlagen in usw., Tac. – v. Übeln usw., die allmählich in den Körper dringen, sich verbreiten, frigus per artus labitur, Ov.: dolor lapsus ad artus, Verg.: penitus in viscera lapsum serpentis furiale malum, Verg.: somnus labitur in artus, Ov.
    2) übtr.: a) gleiten, rinnen, α) v. leb. Subjj.: sed labor longius, ad propositum revertar, ich gerate, ich verliere mich zu weit (in der Rede), Cic.: u. so quin labebar longius, nisi me retinuissem, Cic. – cadere spe dicuntur, qui levati animo a summo ad inferiora labuntur, Donat. Ter. Andr. 3, 5, 12. – β) v. lebl. Subjj.: ilico res foras labitur, liquitur, rinnt das Geld ihm aus dem Hause und zerfließt, Plaut.: brevitate et celeritate syllabarum labi putat verba proclivius, Cic.: sunt (vitia) in lubrico incitataque semel proclivi labuntur sustinerique nullo modo possunt, Cic. – v. der Rede, oratio sedate placideque labitur, gleitet (fließt) dahin, Cic. or. 92: prosā incipit (sermo eius), versu
    ————
    labitur, pedestri oratione finitur, Hieron. epist. 53, 8. – v. Zeit u. Leben, dahingleiten, entrinnen, verfließen, assiduo labuntur tempora motu, non secus ac flumen, Ov.: labitur occulte fallitque volubilis aetas, ut celer admissis labitur amnis aquis, Ov.: cito pede labitur aetas, Ov.: tardo pede lapsa vetustas, Ov.: u. so labuntur tempora, anni, lustra, Hor. u.a. Dichter. – b) mit Angabe des Ziels, zu etwas sich hinneigen, in etw. sinken, auf od. in etw. verfallen, geraten, α) v. leb. Subjj.: labor eo, ut assentiar Epicuro, fühle mich zur Ansicht des E. hingezogen, Cic.: labi ad illos, qui etc., Cic.: veremini, ne labar ad opinionem, möchte dem Wahne verfallen, Cic.: labi in errorem emendabilem, Liv.: in luxuriam, in segnitiam, Iustin.: in vitium, Hor.: in somnum, in soporem, Petron. – β) v. lebl. Subjj.: civitatum mores lapsi ad mollitiem, Cic.: omnia in externum lapsa sunt morem, Curt.
    II) prägn.: A) = delabi, abgleiten, abkommen, vorbeigleiten, 1) eig.: si viā lapsus est (bildl.), Sen.: cum superiacta tela de testudine laberentur, Tac.: ne adiectae voces laberentur atque errarent, priusquam sensus (auditus) ab his pulsus esset, Cic. – 2) übtr.: hāc spe lapsus, in der Hoffnung getäuscht, Caes.: labi facultatibus, um sein Vermögen kommen, ICt.
    B) = ab- od. ausgleiten, straucheln, ausgleitend, strauchelnd fallen, 1) eig.: agaso pede lapsus, Hor. –
    ————
    homini nequam lapso et ut allevaretur roganti, ›Tollat te‹, inquit, ›qui novit‹, Quint. – 2) übtr.: straucheln, a) = irre werden, mente, wahnsinnig werden, Cels.: u. so lapsi mente, wahnsinnig (Ggstz. sui compotes), Cels. – labi memoriā, einen Gedächtnisfehler begehen, Suet. – u. geistig od. moralisch irren, fehlen, sich vergehen, erravit, lapsus est, non putavit, Cic.: opinione labi posse, voluntate a re publica dissidere nullo pacto posse, Cic.: in alqa re consilio od. casu lapsum esse, Cic.: consilio id magis quam furore lapsos fecisse, Liv.: labi per errorem, Cic., od. errore, ICt.: labi propter imprudentiam, Cic.: imprudentiā lapsum aliquid facere (Ggstz. scientem aliquid delinquere), Liv.: labi imperitiā, ICt.: in quo vorbo lapsa consuetudo deflexit de via, Cic.: labi in officio, Cic.: in his labi et cadere, Cic.: qua in re si mediocriter lapsus sum, defendes meum tolerabile erratum, Cic.: numquam labere, si te audies, Cic.: qui sero lapsum revocatis, Prop. – b) straucheln = zum Falle geneigt sein, dem Falle nahe sein (s. Halm Cic. Phil. 2, 51), equitem Romanum non libidine, non turpibus impensis atque iacturis, sed experientiā patrimonii amplificandi labentem excepit, fulsit et sustinuit re, fide, hodieque sustinet, Cic.: cum labentem et prope cadentem rem publicam fulcire cuperetis, Cic.: ferre praesidium labenti et inclinatae paene rei publicae, Cic.: labente deinde paulatim disciplinā, Liv.: labente iam
    ————
    causā decem virorum, Liv.: vidi ego labentes (weichenden) acies et tela caduca, Prop.
    C) = elabi, herausfallen, 1) eig.: viscera lapsa, Ov. u. Lucan.: forte lapsa vox, entschlüpfte, entfallene, Tac. – v. Pers., entgleiten, entschlüpfen, e manibus custodientium, Curt.: custodiā, Tac. – 2) übtr.: quam nostro illius labatur pectore vultus, entschwindet, Verg. ecl. 1, 63.
    D) herabgleiten, -sinken = schlapp herabhängen, lapsa catena, schleppende, Prop.: tenuata de nexibus membra labuntur, Ps. Quint. decl. – bes. v. Gliedern Sterbender, caput labens et iam languentia colla levat, Lucan.: malae labentes, herabsinkende Kinnladen, Suet.: lapsae genae, Sen. poët. – neutr. pl. subst., firmamenta fluidorum ac labentium, des Schlotterigen u. Schlappen, Sen. ep. 102, 25.
    E) sinken, hinsinken, zusammensinken, 1) eig.: α) v. Pers.: calor ossa reliquit, labitur, Verg.: sub onere labitur, erliegt der Last, Petron.: multi sine morte labuntur, Petron. – β) v. lebl. Subjj., u. zwar v. Gebäuden usw., zusammen-, einsinken, vor Alter verfallen, lapso fundamento, Curt.: lapsura domus, Ov.: donec labentes deorum aedes refeceris, Hor. – v. den Augen Schlafender, zufallen, zusinken, labentes ocelli, Prop.: lapsi somno ocelli, Prop. – u. Sterbender, brechen, labuntur frigida leto lumina, Verg.: labentes oculos condere (zudrücken), Ov.: dum laben-
    ————
    tes oculi ad nostras exclamationes nostrosque planctus admissā paulatim luce laxantur, Ps. Quint. decl. Vgl. Burmann Ov. am. 3, 5, 1; trist. 3, 3, 44.
    2) übtr.: a) sinken = hinschwinden, vom Lebensatem, labens anima, Tac.: labi spiritum nec ultra biduum duraturum, Tac. – dah. v. Sterbenden, denen die Sinne vergehen, in den Tod sinken, sterben, laberis Oebalide, primā fraudate iuventā, Verg.: labimur (mir schwinden die Sinne), i, miseram solare parentem, Stat.: ille oculis extremo errore solutis labitur, Stat. – b) sinken = verfallen, in Verfall geraten, miserere domus labentis, Verg.: u. so labens regia, Iustin.: lapsum genus, Verg.: labente paulatim disciplinā, Liv.: ut magis magisque mores lapsi sint, tum ire coeperint praecipites, Liv.: fides lapsa, Ov. – Parag. Infin. labier, Cic. Arat. 226. Lucr. 4, 443. Hor. ep. 2, 1, 94. – Partic, labundus, a, um, hinstürzend, unda sub undis labunda, Acc. tr. 570.
    ————————
    2. labor, ōris, m. (zu labāre; eigentl. »das Wanken unter einer Last«), die Anstrengung, I) die Anstrengung, etw. zu vollbringen, die Bemühung, Mühe, Arbeit, Strapaze, 1) eig.: a) übh.: labor forensis, Cic.: irritus, Quint. u. Ov.: labor itineris, Cic.: labor viae, Liv.: labores militum, Caes.: labor corporis, animi, Cic.: labor manuum, Hieron.: labor domesticus, Colum.: militiae, Cic. aut belli aut fugae, Caes.: operis (der Belagerung), Caes.: labores belli, Cic.: labores defensionum, Cic. – parvulo labore, Cic.: nullo labore, Cic.: nullo labore tuo, ohne daß es dir Mühe macht, Cic.: sine labore, sine ullo labore, Cic.: sine ullo labore et contentione, Cic.: sine labore ac periculo, Cic.: cum labore, summo cum labore, Cic.: res est magni laboris, Cic.: tot adire labores, Verg.: affecta labore et vigiliis corpora, Liv.: capere tantum laborem, sich so sehr bemühen, Cic.: laborem inanem capere, sich vergeblich abmühen, Ter.: in ea (arte) plus operae laborisque consumpsisse, Cic.: nec animi neque corporis laboribus defatigari, Cic.: demere (alci) laborem militiae, Cic.: unius mensis labor alci detrahitur, Cic.: exanclare talem laborem, Cic., omnes labores, Cic.: exanclatis itinerum laboribus, Amm.: exercere se tantis laboribus, Cic.: apes exercet sub sole labor, Verg.: tot per annos terrā marique tanta pericula ac labores exhausisse, Liv.: inter labo-
    ————
    res exhaustos aut mox exhauriendos, Liv.: frustra labore exhausto, Lucan.: magnos esse experiundos et subeundos labores, Cic.: dum adulescentis dextera irrito se labore fatigat, Val. Max.: frangere se tantis laboribus, Cic.: qui partis honoribus eosdem in foro gessi (habe mich unterzogen) labores, quos petendis, Cic.: impenditur labor et sumptus ad incertum casum et eventum quotannis, Cic.: suum laborem hominum periculis sublevandis impertire, Cic.: non plus alci laboris imponere quam sibi sumere, Cic.: eis laborem etiam novum pro portione iniungi, Liv.: quid sumptus in eam rem aut laboris insumpserit, Cic.: operam, studium, laborem interponere pro alqo, Cic.: pugnando fessis laxatur labor, Liv.: ut sibi pro re gesta aliquid laxaret laboris, Liv.: levare alci laborem, Cic.: defensionum laboribus aut omnino aut magna ex parte liberari, Cic.: obire pericula ac labores pariter, Liv.: non parcere labori, Cic. (u. so ne labori suo neu periculo parceret, Caes.): et honoribus amplissimis et laboribus maximis perfunctum esse, Cic.: Hercules perfunctus iam laboribus, Cic.: laborem viae pati posse, Liv.: multis laboribus (unter v. Str.) quaerere alqm. Plaut.: reficere se ex labore, Caes.: ab parvulis labori ac duritiae studere, Caes.: succumbere labori, Caes.: istos labores, quos nunc in naufragiis nostris suscipis, non subisses, Cic.: frustra tantum laborem sumere, Caes.: supersedere hoc labore itineris, Cic.: suscipere labo-
    ————
    rem, labores, Cic.: frustra suscipere laborem, sich vergeblich abmühen, Cic.: sustinere forensem laborem propter ambitionem, Cic.: labores, pericula facile tolerare, Sall.: non vitandi laboris mei causā, Cic. – labor est m. Infin., es kostet Mühe (Arbeit), es hat Schwierigkeit, Liv. 39, 1, 5. Plin. 26, 118: u. so maior aliquanto labor est m. Infin., Flor. 2, 2, 4: proximus huic labor est placitam exorare puellam, Ov. art. am. 1, 37: nec magnus prohibere labor, Verg. georg. 4, 106. – b) insbes., Anstrengung, angestrengte Tätigkeit, Arbeitsamkeit (Ggstz. inertia, desidia, requies, quies, otium), verb. industria et labor, summus labor in publicis privatisque rebus, Cic.: vivere in studiis laboribusque, Cic.: labor quaerendi, Erwerbsfleiß, Iustin.: rei militaris labor, Leistungen im Kriegswesen, Nep.: animi labor, geistige Anstrengung, Nep. – als Fähigkeit, Arbeitsfähigkeit, Ausdauer in Arbeit u. Anstrengung, M. Messala magni laboris, Cic.: homo magni laboris summaeque industriae, Cic.: magni formica laboris, die arbeitsame, emsige, Hor.: (iumenta) summi ut sint laboris efficiunt, Caes. – 2) meton.: a) Arbeit, Werk, ita multorum mensium labor hostium perfidiā et vi tempestatis puncto temporis interiit, Caes. b. c. 2, 14, 4: sternuntur segetes longique perit labor irritus anni, Ov.: et pluviā ingenti sata laeta boumque labores diluit, Verg.: artificum manus (verschiedenen Malereien)
    ————
    inter se operumque laborem (Bauwerk) miratur, Verg.: hic labor ille domus et inextricabilis error, v. Labyrinthe, Verg.: cari uteri labores, v. Kindern, Claud. rapt. Pros. 1, 194. – b) Unternehmung, Tat, belli, Verg.: von den Kampfspielen, wie πόνος, μόχθος, Hor.: u. von den großen Unternehmungen des Herkules, Hor.: strenui labores (im Kriege), Eutr. – II) Anstrengung, etwas zu überwinden, zu ertragen, Plage, Pein, Not, Ungemach, Drangsal, Mühseligkeit, Unglück, Beschwerlichkeit, a) übh.: scis amorem, scis laborem, scis egestatem meam, Plaut.: cuius erga me benevolentiam vel in labore meo vel in honore perspexi, Cic.: multis variisque perfunctus laboribus, Nep.: quoniam in tantum luctum et laborem detrusus es, quantum nemo umquam, Cic.: breviter Troiae supremum audire laborem, Verg. – poet., labores solis, lunae, Sonnenfinsternis, Mondfinsternis, Verg.: labores Lucinae, die Wehen, Verg. – b) Beschwerde, α) = Krankheit, nervorum, Nervenkrankheit, Vitr.: annuus earum (apium) labor est initio veris, Colum.: mox et frumentis labor additus, ut mala culmos esset robigo, Verg.: valetudo decrescit, accrescit labor, Plaut. – β) = phys. Schmerz, cor de labore pectus tundit, Plaut. Cas. 415: hoc medicamentum sine magno labore circa septimum diem cadere cogit haemorrhoidas, Scrib. Larg. 227. – γ) gemütl. Schmerz, Betrübnis, Kummer (s. Spengel Ter. Andr.
    ————
    720. Wagner Ter. heaut. 82), quamquam ibi animo labos grandis capitur, Plaut.: verum ex eo misera quam capit laborem! Ter. – c) eine Last, lapides laborem sustinent od. tolerant, tragen Lasten, sind von dauerhafter Beschaffenheit, Vitr. 2, 7, 2. Plin. 36, 167. – Archaist. Nbf. labōs, ōris, m., *Pacuv. tr. 290. Plaut. merc. 72; trin. 271; truc. 521. Ter. Hec. 286. Lucil. 215. Varro sat. Men. 247. Sall. hist. fr. 2, 41 (50), 1 u. 3, 61 (82), 18. Catull. 55, 13. Plin. 6, 60 u. Spät. (s. Neue-Wagener Formenl.3 1, 265).personif., Labōs, ōris, m., die Mühsal, eine unterirdische Gottheit, Verg. Aen. 6, 277.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > labor

  • 13 modus

    modus, ī, m. (verwandt mit meditor), das absolute Maß, nach dem man etwas mißt (während mensura das bestimmte Maß, wie Scheffel usw.), I) eig.: modos, quibus metirentur rura, alius alios constituit, Varro r. r. 1, 10, 1: is modus acnua Latine appellatur, ibid. § 2.

    II) übtr.: A) das Maß, das eine Sache hat = die Quantität, Größe, Länge, der Umfang, 1) im allg.: agri non magnus modus, Plaut.: agri modus non ita magnus, Hor.: agri certus modus, Caes.: vestis ingens modus, pomorum ingens modus, Menge, Curt.: modum lateris (der Taille) amoire, Macr.: in eundem modum musti adicere, ebensoviel als Most, Colum.: ad hunc lunae modum, nach dieser Mondphase, Curt.: hastae modum duplicavit, Nep.: superare humanarum virium modum, Liv.: omnia ad fortunae suae modum exigere, an alles den Maßstab seines Gl. legen, Curt.: modum hominis excedere, über die Grenze der Menschheit hinausgehen, Curt.: modum epistulae egredi, Fronto: elatus supra modum (beschränkte Stellung) hominis privati, Liv.: u. so quia (res) erant maiores, quam quas praefecti modus caperet, Curt. – 2) insbes., als t. t. der Musik = das abgemessene Maß der Töne, der Takt, die Weise, Melodie, in modum dicite, concinite, Catull.: vertere modum, den Ton umstimmen, zu einem anderen Tone übergehen, Hor.: u. so inflectere modum canendi, Boëth. inst. mus. 1, 1. – bes. im Plur., saltare ad tioicinis modos, nach der Musik, dem Blasen, Liv.: flebilibus modis concinere, Cic.: fidibus Latinis Thebanos aptare modos, v. der lyrischen Dichtkunst, Hor.: tibia dat Phrygios, ut dedit ante, modos, Ov.: dulcissimos modos edere (auf der Rohrpfeife), Firm. – bildl., modos numerosque vitae ediscere, Hor. ep. 2, 2, 144.

    B) das Maß = Ziel, die Grenze, über die etw. nicht hinausgeht od. hinausgehen darf, das Ende, die Einschränkung, 1) im allg.: modus vitae, das bestimmte Lebensziel, τοῦ βίου τέλος Prop. 1, 7, 9 (verschieden von no. II, D, 1 aus Cic. Tusc. 5, 66): sit m. exsilio, Cic.: m. stipendii, Vell. – facere modum (Maß u. Ziel, Grenzen setzen) sumptibus, Liv., irae, Liv., laudi, Curt.: modum imponere magistratui, Liv., od. rebus secundis, Liv.: operi modum dare, das W. schließen, Eutr.: habet ista ratio (Regel) quendam modum, Cic.: modum statuere od. constituere alci rei, Cic.: sed adhibeat oratio modum, Cic.: villarum adhibendus est modus, muß Maß halten in usw., Cic.: profecto modus haberi non potest, Maß gehalten werden, Plaut.: scias posse habere iam ipsum suae vitae modum, sich sein Leben einrichten, Ter.: modum statuarum haberi nullum placet? du willst dir Bildsäulen ohne Maß und Ziel setzen lassen? Cic.: u. so modum in insequendo habuissent, Liv.: si modus adiceretur, wenn man Maß dabei zu halten wisse, Tac. ann. 3, 6. – finem et modum transire, Cic. – quasi extra modum, Cic., od. praeter modum, Cic., über die Maßen. – mit folg. Genet. Gerundii, modum lugendi facere, Cic.: ludendi est quidam modus retinendus, Cic. – poet. mit folg. Infin., nec modus inserere simplex, Verg. georg. 2, 73: nam quis erit saevire modus? Stat. Theb. 12, 573. – 2) insbes., das Maß und Ziel im Tun u. Lassen, das Maßhalten, die Mäßigung, modum suae vitae habere, seine Lebensweise regeln, Ter.: imitari caelestium ordinem vitae modo et constantiā, durch eine geregelte Gleichförmigkeit des Lebens, Cic.: oft verb. sine modo modestiaque, sine modo ac modestia, Sall. u. Liv. (s. Fabri Sall. Cat. 11, 4): de cupiditatibus, de modo, de continentia dicendum est, Cic.: tantam clementiam, tantum modum, Cic.

    C) das Maß, die Vorschrift, Regel, 1) im allg.: in modum venti, nach dem der Wind geht, Liv.: aliis modum pacis ac belli facere, Gesetze geben, Liv.: imperium magistratuum ad pristinum modum redigere, Vell.: hunc (Lysiam) amplectuntur istius nominis modum, betrachten seine Verehrer als den Typus (den Kanon, das Muster) des Redestils, der diesen Namen trägt, Quint. 12, 10, 21. – 2) insbes., eine beim Eingehen eines Rechtsgeschäftes hinzugefügte nähere Bestimmung, sub hoc modo accipere fideiussorem, ICt.: insulam hoc modo, ut aliam insulam reficeres, vendidi, ICt. – namentl. a) eine bei letztwilligen Zuwendungen od. Schenkungen dem Empfänger gemachte Auflage über Verwendung des Empfangenen, sub modo legare, ICt.: donationes, quae sub modo conficiuntur, ICt. – u. b) die vorher bestimmte Art und Weise, nach der die Servitut ausgeübt werden soll, modum adici servitutibus constat, ICt.

    D) die Art und Weise, 1) im allg.: concludendi, Cic.: hominis occidendi, Cic.: vitae, Lebensweise, Cic. Tusc. 5, 66 (verschieden von oben no. II, B aus Prop. 1, 7, 9): quibus modis, Verfahrungsweisen, d.i. Mitteln, Sall. Cat. 5, 6. – dah. modo, in modum, ad modum, mit folg. Genet. od. mit Adi. = wie, nach Art, auf Art usw. (s. Fabri Liv. 21, 30, 8), servorum modo, nach Art der Sklaven, wie Sklaven, Liv.: vitri modo, wie Gl., Plin.: torrentis modo, Plin.: in vaticinantis modum, Liv.: in peninsulae modum circumlui (mari), Liv.: in picturae modum variata circumlitio, Sen.: perire plane in perpetuum modum, auf eine Weise, die ewig dauern wird, Plaut.: ornari in peregrinum modum, Plaut.: amicus mihi es in germanum modum, Plaut. (vgl. Lorenz Plaut. most. 521): hostilem in modum, auf feindliche Art, wie Feinde, Cic.: mirum in modum, Caes.: maiorem in modum, sehr, Cic.: ad modum fugientium, Liv.: ad hunc modum, Caes.: loqui Aegyptiace perfectum ad modum, Treb. Poll.: humano modo peccare, Cic.: non tuo hoc fiet modo, nach deiner Weise, nach deinem Kopfe, Plaut.: u. so sine nunc meo me vivere interea modo, Ter. (vgl. Brix Plaut. Men. 251. Spengel Ter. Andr. 153): duobus modis ignis fieri solet, uno... altero, Sen.: triplici modo, uno... altero... tertio, Lact.: tribus modis, uno quod... altero quod... tertio quod, Cic.: tali modo, auf solche Art, Nep.: quo modo? Cic.: quonam modo? Cic.: quocunque modo, auf alle Art, unter allen Umständen, Prop.: quoquo modo, Plin. ep.: quovis modo (nach freier Willkür) imperare, Prop.: nullo modo, Cic.: non eodem modo... quo etc., Sen. rhet.: alio modo, sonst, im übrigen, Plaut.: omni modo, auf alle Art, sehr angelegentlich, Cic.: aliquo modo, einigermaßen, Cic.: quodam modo, gewissermaßen, Cic. – omnibus modis, auf alle mögliche Art, in jeder Hinsicht, Komik.: multis modis, in vielfacher Hinsicht, Komik. u. Cic.: miris modis, wunderbar, außerordentlich (zB. odisse), Komik. (vgl. Brix Plaut. trin. 931. Müller Cic. Lael. 47. p. 326). – cuius modi, cuiusque modi, cuiusdam modi, cuiuscumque modi, Cic.: eius modi, Cic.: huius modi, Cic.: unius modi, Cic. – 2) als gramm. t. t.: a) jede Form des Verbums, patiendi m., Passivform, faciendi m., Aktivform, Quint.: infinitus m., der Infinitiv, Gell. – b) insbes., der Modus, Gramm.: fatendi modus, der Indikativ, Quint.: dass. indicativus m., spät. Gramm.: m. coniunctivus od. subiunctivus, spät. Gramm.: imperandi modus, der Imperativ, Mart. Cap. 3. § 234.

    lateinisch-deutsches > modus

  • 14 modus

    modus, ī, m. (verwandt mit meditor), das absolute Maß, nach dem man etwas mißt (während mensura das bestimmte Maß, wie Scheffel usw.), I) eig.: modos, quibus metirentur rura, alius alios constituit, Varro r. r. 1, 10, 1: is modus acnua Latine appellatur, ibid. § 2.
    II) übtr.: A) das Maß, das eine Sache hat = die Quantität, Größe, Länge, der Umfang, 1) im allg.: agri non magnus modus, Plaut.: agri modus non ita magnus, Hor.: agri certus modus, Caes.: vestis ingens modus, pomorum ingens modus, Menge, Curt.: modum lateris (der Taille) amoire, Macr.: in eundem modum musti adicere, ebensoviel als Most, Colum.: ad hunc lunae modum, nach dieser Mondphase, Curt.: hastae modum duplicavit, Nep.: superare humanarum virium modum, Liv.: omnia ad fortunae suae modum exigere, an alles den Maßstab seines Gl. legen, Curt.: modum hominis excedere, über die Grenze der Menschheit hinausgehen, Curt.: modum epistulae egredi, Fronto: elatus supra modum (beschränkte Stellung) hominis privati, Liv.: u. so quia (res) erant maiores, quam quas praefecti modus caperet, Curt. – 2) insbes., als t. t. der Musik = das abgemessene Maß der Töne, der Takt, die Weise, Melodie, in modum dicite, concinite, Catull.: vertere modum, den Ton umstimmen, zu einem anderen
    ————
    Tone übergehen, Hor.: u. so inflectere modum canendi, Boëth. inst. mus. 1, 1. – bes. im Plur., saltare ad tioicinis modos, nach der Musik, dem Blasen, Liv.: flebilibus modis concinere, Cic.: fidibus Latinis Thebanos aptare modos, v. der lyrischen Dichtkunst, Hor.: tibia dat Phrygios, ut dedit ante, modos, Ov.: dulcissimos modos edere (auf der Rohrpfeife), Firm. – bildl., modos numerosque vitae ediscere, Hor. ep. 2, 2, 144.
    B) das Maß = Ziel, die Grenze, über die etw. nicht hinausgeht od. hinausgehen darf, das Ende, die Einschränkung, 1) im allg.: modus vitae, das bestimmte Lebensziel, τοῦ βίου τέλος Prop. 1, 7, 9 (verschieden von no. II, D, 1 aus Cic. Tusc. 5, 66): sit m. exsilio, Cic.: m. stipendii, Vell. – facere modum (Maß u. Ziel, Grenzen setzen) sumptibus, Liv., irae, Liv., laudi, Curt.: modum imponere magistratui, Liv., od. rebus secundis, Liv.: operi modum dare, das W. schließen, Eutr.: habet ista ratio (Regel) quendam modum, Cic.: modum statuere od. constituere alci rei, Cic.: sed adhibeat oratio modum, Cic.: villarum adhibendus est modus, muß Maß halten in usw., Cic.: profecto modus haberi non potest, Maß gehalten werden, Plaut.: scias posse habere iam ipsum suae vitae modum, sich sein Leben einrichten, Ter.: modum statuarum haberi nullum placet? du willst dir Bildsäulen ohne Maß und Ziel setzen las-
    ————
    sen? Cic.: u. so modum in insequendo habuissent, Liv.: si modus adiceretur, wenn man Maß dabei zu halten wisse, Tac. ann. 3, 6. – finem et modum transire, Cic. – quasi extra modum, Cic., od. praeter modum, Cic., über die Maßen. – mit folg. Genet. Gerundii, modum lugendi facere, Cic.: ludendi est quidam modus retinendus, Cic. – poet. mit folg. Infin., nec modus inserere simplex, Verg. georg. 2, 73: nam quis erit saevire modus? Stat. Theb. 12, 573. – 2) insbes., das Maß und Ziel im Tun u. Lassen, das Maßhalten, die Mäßigung, modum suae vitae habere, seine Lebensweise regeln, Ter.: imitari caelestium ordinem vitae modo et constantiā, durch eine geregelte Gleichförmigkeit des Lebens, Cic.: oft verb. sine modo modestiaque, sine modo ac modestia, Sall. u. Liv. (s. Fabri Sall. Cat. 11, 4): de cupiditatibus, de modo, de continentia dicendum est, Cic.: tantam clementiam, tantum modum, Cic.
    C) das Maß, die Vorschrift, Regel, 1) im allg.: in modum venti, nach dem der Wind geht, Liv.: aliis modum pacis ac belli facere, Gesetze geben, Liv.: imperium magistratuum ad pristinum modum redigere, Vell.: hunc (Lysiam) amplectuntur istius nominis modum, betrachten seine Verehrer als den Typus (den Kanon, das Muster) des Redestils, der diesen Namen trägt, Quint. 12, 10, 21. – 2) insbes., eine beim Eingehen eines Rechtsgeschäftes hinzugefügte
    ————
    nähere Bestimmung, sub hoc modo accipere fideiussorem, ICt.: insulam hoc modo, ut aliam insulam reficeres, vendidi, ICt. – namentl. a) eine bei letztwilligen Zuwendungen od. Schenkungen dem Empfänger gemachte Auflage über Verwendung des Empfangenen, sub modo legare, ICt.: donationes, quae sub modo conficiuntur, ICt. – u. b) die vorher bestimmte Art und Weise, nach der die Servitut ausgeübt werden soll, modum adici servitutibus constat, ICt.
    D) die Art und Weise, 1) im allg.: concludendi, Cic.: hominis occidendi, Cic.: vitae, Lebensweise, Cic. Tusc. 5, 66 (verschieden von oben no. II, B aus Prop. 1, 7, 9): quibus modis, Verfahrungsweisen, d.i. Mitteln, Sall. Cat. 5, 6. – dah. modo, in modum, ad modum, mit folg. Genet. od. mit Adi. = wie, nach Art, auf Art usw. (s. Fabri Liv. 21, 30, 8), servorum modo, nach Art der Sklaven, wie Sklaven, Liv.: vitri modo, wie Gl., Plin.: torrentis modo, Plin.: in vaticinantis modum, Liv.: in peninsulae modum circumlui (mari), Liv.: in picturae modum variata circumlitio, Sen.: perire plane in perpetuum modum, auf eine Weise, die ewig dauern wird, Plaut.: ornari in peregrinum modum, Plaut.: amicus mihi es in germanum modum, Plaut. (vgl. Lorenz Plaut. most. 521): hostilem in modum, auf feindliche Art, wie Feinde, Cic.: mirum in modum, Caes.: maiorem in modum, sehr,
    ————
    Cic.: ad modum fugientium, Liv.: ad hunc modum, Caes.: loqui Aegyptiace perfectum ad modum, Treb. Poll.: humano modo peccare, Cic.: non tuo hoc fiet modo, nach deiner Weise, nach deinem Kopfe, Plaut.: u. so sine nunc meo me vivere interea modo, Ter. (vgl. Brix Plaut. Men. 251. Spengel Ter. Andr. 153): duobus modis ignis fieri solet, uno... altero, Sen.: triplici modo, uno... altero... tertio, Lact.: tribus modis, uno quod... altero quod... tertio quod, Cic.: tali modo, auf solche Art, Nep.: quo modo? Cic.: quonam modo? Cic.: quocunque modo, auf alle Art, unter allen Umständen, Prop.: quoquo modo, Plin. ep.: quovis modo (nach freier Willkür) imperare, Prop.: nullo modo, Cic.: non eodem modo... quo etc., Sen. rhet.: alio modo, sonst, im übrigen, Plaut.: omni modo, auf alle Art, sehr angelegentlich, Cic.: aliquo modo, einigermaßen, Cic.: quodam modo, gewissermaßen, Cic. – omnibus modis, auf alle mögliche Art, in jeder Hinsicht, Komik.: multis modis, in vielfacher Hinsicht, Komik. u. Cic.: miris modis, wunderbar, außerordentlich (zB. odisse), Komik. (vgl. Brix Plaut. trin. 931. Müller Cic. Lael. 47. p. 326). – cuius modi, cuiusque modi, cuiusdam modi, cuiuscumque modi, Cic.: eius modi, Cic.: huius modi, Cic.: unius modi, Cic. – 2) als gramm. t. t.: a) jede Form des Verbums, patiendi m., Passivform, faciendi m., Aktivform, Quint.: infinitus m., der Infinitiv, Gell. – b) ins-
    ————
    bes., der Modus, Gramm.: fatendi modus, der Indikativ, Quint.: dass. indicativus m., spät. Gramm.: m. coniunctivus od. subiunctivus, spät. Gramm.: imperandi modus, der Imperativ, Mart. Cap. 3. § 234.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > modus

  • 15 modus

    ī m.
    1) мера (m. falsus Dig)
    sine modo Sl — неумеренно, безмерно
    extra (supra, ultra, praeter) modum C, L etc. — сверх меры, чрезмерно
    modum habere C, VP, L (adhibēre C, servare Lcnср. 9.) — соблюдать меру, быть умеренным (воздержанным)
    3) объём, величина ( navium Cs); размеры, длина ( hastae Nep); сумма ( pecuniae VP); число ( legionum VP); протяжение, участок (agri certus m. Cs); количество (m. cibi CC)
    m. lunae QCлунная фаза
    4) положение, ранг ( hominis Spart)
    5)
    а) такт, ритм, размер
    verba solūta modis O — нестихотворная речь, проза
    б) напев, мелодия (modi musĭci Q, flebĭles C)
    6) муз. лад, тональность (Aeolius, Lydius, Phrygius Ap)
    7) предел, мера, граница ( humanarum virium C)
    facere C (statuĕre, constituĕre C, Cs, Sl, ponĕre V, Lcn, imponĕre V) modum alicui rei alicujus rei) — положить пределы чему-л., ограничить что-л. или положить конец чему-л.
    8) образ, род, способ (m. concludendi C; tali modo Nep)
    tribus modis C или triplĭci modo Lactтрояким образом
    omni modo C и omnibus modis Sl — всеми способами, всячески или во всех отношениях
    modo PM etc. или in modum L etc. — по образу, подобно, как
    servīlem in modum Cs (servorum modo C, L) — как рабы, рабски
    hostīlem in modum C — как неприятели, по-неприятельски
    mirum in modum Cs — удивительным образом, удивительно
    nullo modo C — никак, никоим образом
    aliquo modo C — некоторым образом, до известной степени
    quodam modo C — в некоторой степени, каким-л. образом
    m. vitae Ter, C — образ жизни, но тж. Prp цель жизни
    9) правило, предписание (alicui modum pacis ac belli facere L; hunc servare modum M — ср. 2.)
    10) грам. залог
    11) грам. наклонение
    m. conjunctivus (subjunctivus) — сослагательное наклонение
    m. imperandi — повелительное наклонение. — см. тж. modo

    Латинско-русский словарь > modus

  • 16 aberro

    ăberro, āre, āvi, ātum - intr. - [st1]1 [-] s'écarter du chemin, errer loin de, s’éloigner, s’égarer, se fourvoyer.    - aberrare ab aliqua re: s’écarter de qqch.    - aberrare a praescriptione, Cic.: s'écarter d'une prescription.    - aberrantes ex agmine naves Liv. 37, 13, 1, des navires allant à l'aventure loin du gros de la flotte.    - qui pecore aberrasset, Liv. 41, 13, 2: [un taureau] qui errait égaré loin de son troupeau.    - aberrare verbo, conjecturā, Cic.: se tromper sur un mot, dans ses conjectures.    - artificem ne in melius quidem sinas aberrare, Plin. Ep. 4: ne souffre pas que le peintre s'écarte de l'original, même pour l'embellir.    - aberrare ad alia: s’égarer sur d’autres idées.    - puer inter homines aberravit a patre, Plaut. Men. 31: l'enfant s'égara au milieu des hommes loin de son père. [st1]2 [-] se distraire, faire diversion.    - nullo modo a miseria aberrare possum, Cic.: je ne puis en aucune façon me distraire de mes peines.    - absol. ego hic scribendo dies totos nihil equidem levor, sed tamen aberro Cic. Att. 12, 38, 1: en passant ici toutes mes journées à écrire, je ne me sens nullement consolé, mais je me distrais de mes pensées pénibles.
    * * *
    ăberro, āre, āvi, ātum - intr. - [st1]1 [-] s'écarter du chemin, errer loin de, s’éloigner, s’égarer, se fourvoyer.    - aberrare ab aliqua re: s’écarter de qqch.    - aberrare a praescriptione, Cic.: s'écarter d'une prescription.    - aberrantes ex agmine naves Liv. 37, 13, 1, des navires allant à l'aventure loin du gros de la flotte.    - qui pecore aberrasset, Liv. 41, 13, 2: [un taureau] qui errait égaré loin de son troupeau.    - aberrare verbo, conjecturā, Cic.: se tromper sur un mot, dans ses conjectures.    - artificem ne in melius quidem sinas aberrare, Plin. Ep. 4: ne souffre pas que le peintre s'écarte de l'original, même pour l'embellir.    - aberrare ad alia: s’égarer sur d’autres idées.    - puer inter homines aberravit a patre, Plaut. Men. 31: l'enfant s'égara au milieu des hommes loin de son père. [st1]2 [-] se distraire, faire diversion.    - nullo modo a miseria aberrare possum, Cic.: je ne puis en aucune façon me distraire de mes peines.    - absol. ego hic scribendo dies totos nihil equidem levor, sed tamen aberro Cic. Att. 12, 38, 1: en passant ici toutes mes journées à écrire, je ne me sens nullement consolé, mais je me distrais de mes pensées pénibles.
    * * *
        Aberro, aberras, aberrare. Plaut. S'esgarer, Se desvoyer, Se fourvoyer, Se tordre, ou destordre.
    \
        Aberrare, per metaphoram. Cic. Sed redeat vnde aberrauit oratio. Faisons que nostre propos revienne au poinct dont il s'estoit esgaré ou sorti, Retournons ou rentrons en nostre propos.
    \
        Aberrare a regula et praescriptione vitae. Cic. Se desvoyer de la reigle et ordre de vie.
    \
        Aberrat ad alia oratio. Ci. Quand le propos s'esgare et extravague.
    \
        Aberrare a communi vtilitate. Cic. S'esloigner du profict commun.
    \
        Non multum ab Herilli leuitate aberrabimus. Cic. Nous serons presque aussi legiers que Herillus.
    \
        Aberrare a miseria. Cic. Destourner et divertir sa fantasie et son esprit de penser à sa misere.
    \
        Aberrare proposito, vel a proposito. Ci. Sortir hors de propos.
    \
        Aberrare coniectura, vel a coniectura. Cic. Ne deviner point au vray, Mal conjecturer, Errer en conjecture.
    \
        Aberrare verbo. Cic. Faillir en parlant, ou à parler, ou en parolle.
    \
        Aberrare nutu. Cic. Faillir à faire signe des yeulx, ou de la teste.
    \
        Aberrant inter se orationes. Liu. Sont differentes, N'accordent point ensemble.
    \
        Rogo, vt artificem quem elegeris, ne in melius quidem sinas aberrare. Plin. iunior. Ne permets point que l'ouvrier face rien autrement que le patron qu'on luy a baillé, encore qu'il sceust mieulx faire.

    Dictionarium latinogallicum > aberro

  • 17 prorsus

        Prorsus, vel Prorsum, Aduerb. Terent. Du tout, Totalement.
    \
        Prorsus, cum negatione, pro Nullo modo. Terentius, Prorsus tacere non queo. Je ne puis nullement me taire.
    \
        Nullo modo prorsus assentior. Cic. Nullement du monde.
    \
        Venies expectatus: neque solum nobis, id est tuis, sed prorsus omnibus. Cic. Generalement.
    \
        Prorsum Athenas protinus abibo tecum. Plaut. Droict à Athenes.
    \
        Simulato quasi eas prorsumin nauem. Plautus. Tout droict à la navire.
    \
        Trepidari sentio, cursari rursum prorsum. Terent. Devant et derriere.
    \
        Prorsum illic alligaris filium. Terent. Certainement, Vrayement.

    Dictionarium latinogallicum > prorsus

  • 18 vt

        Vt, Coniunctio causatiua. Cic. A fin, A celle fin.
    \
        Syracusana ciuitas (vt eam potissimum nominem) dedit ipsi statuam. Cic. A fin que, etc.
    \
        Quam sis audax (vt alia obliuiscar) hinc omnes intelligere potuerunt. Cic. Sans faire recit du demourant.
    \
        Et (vere vt dicam) de te futurum est. Cic. Pour dire vray.
    \
        Vt ad pauca redeam, vxorem deduxi domum. Terent. Pour le faire brief ou court.
    \
        Vt ita dicam. Quintil. Par maniere de parler, ou de dire.
    \
        Mihi suasit vt ad te irem. Plaut. Que j'allasse à toy.
    \
        Vt, eleantiae causa aliquando ponitur. Cicero, Inuitus feci, vt L. Flaminium e Senatu eiicerem. Je l'ay mis hors bien envi et contre ma volunté.
    \
        Impuratus me ille vt etiam irrideat? Terent. Que ce meschant homme là se mocque de moy? Dict par grand courroux.
    \
        Vt non, pro Quin. Cicero, Fieri nullo pacto potest, vt non dicas quid non probes eius a quo dissentias. Que tu ne dies, etc.
    \
        Vereor vt non iam ferat quisquam. Quintil. Je crains que personne ne l'endure.
    \
        - vt abii abs te, fit forte obuiam Mihi Phormio. Terent. Apres que je m'en fuz parti de toy.
    \
        Est annus vt repulsam tulit. Cic. Il y a un an que, etc.
    \
        Vt illos de Republica libros edidisti, nihil a te sane postea accepimus. Cic. Depuis que.
    \
        Vt regem aequaeuum vidi. Virgil. Incontinent que.
    \
        - omnes profecto mulieres Te amant, vt quaeque aspexit. Plaut. Soubdain que chascune t'a regardé.
    \
        - vt quisque venerat, Accedebam, Adolescens dicdum quaeso, etc. Terent. A autant, ou A chascun qui venoit, A mesure qu'ils venoyent, ou Selon qu'ils venoyent.
    \
        Vt et confestim. Liuius, Vt Hostius cecidit, confestim Romana inclinatur acies. Apres que, etc.
    \
        Vt haec audiuit, sic exarsit ad id, etc. Cic. Incontinent qu'il eut ouy ceci, etc.
    \
        Vt primum fletu represso loqui posse coepi. Cicero. Tout incontinent que.
    \
        Misi cum Tirone plures, quibus singulis, vt quidque accidisset, dares literas. Hirt. Selon qu'il surviendroit, ou à mesure que, etc.
    \
        Vt quisque me viderat. Cic. Incontinent que aucun m'avoit veu.
    \
        Vt tute es, item censes omnes esse. Plaut. Il te semble que chascun te resemble.
    \
        Vt illud incredibile est mortem oblatam esse patri a filio, sic hoc verisimile non est, etc. Cic. Comme c'est chose incroyable, etc.
    \
        Vt operum fastigia spectantur, latent fundamenta. Quintil. Tout ainsi comme on, etc.
    \
        Vt et Ita, cum superlatiuo, pro Tanto et Quanto. Cicero, Vt quisque optime dicit, ita maxime dicendi difficultatem pertimescit. D'autant plus qu'un chascun parle bien, d'autant plus, etc.
    \
        Vt voles esse me, ita ero. Plaut. Je seray tel, que tu vouldras que je soye.
    \
        Ita sunt deinde dulces, vt non legantur modo, sed etiam ediscantur. Cic. Si doulces, que non seulement, etc.
    \
        Vt res dant sese, ita magni atque humiles sumus. Terent. Selon que les choses s'addonnent, nous, etc.
    \
        Vt optime possumus. Quintil. Tout le mieulx que nous povons.
    \
        Ei te commendaui, vt diligentissime potui. Cic. Tout le plus diligemment que j'ay peu.
    \
        Nec vtique damno, vt qui dixerim esse in omnibus vtilitatis aliquid. Quintil. Veu que j'ay dict, ou Attendu que j'ay dict que, etc.
    \
        Vt cum verbis Metuo, vereor, et timeo iunctum, pro NENON sumitur: Metuo vt substet hospes. Terent. Qu'il ne puisse, etc.
    \
        Firmae hae vereor vt sint nuptiae. Terent. Qu'elles ne soyent point assez fermes et asseurees.
    \
        Timeo vt sustineas. Cic. Que tu ne puisses soustenir.
    \
        Scis mea consilia vt tibi credam omnia. Terent. Comment ne t'ay communiqué touts mes secrets.
    \
        Credo te audisse vt me circunsteterint. Cic. Comment ils m'ont environné.
    \
        Vt apparet. Cic. Comme il semble.
    \
        Multum (vt dixi) et diu cogitaui. Cic. Comme j'ay dict.
    \
        Eludensque artem (vt ferunt) Agedum, inquit, etc. Liuius. Comme on dict.
    \
        Pecunia (vt fama est) ab rege accepta. Liu. Comme le bruit est.
    \
        Verum (vt fit) multa saepe imprudentibus imperatoribus vis belli, ac turba molitur. Cic. Comme il advient.
    \
        Vt saepe venit. Columel. Comme il advient souvent.
    \
        Vt perhibent. Virgil. Comme on dict.
    \
        Horum authoritate finitimi adducti (vt sunt Gallorum subita et repentina consilia) eadem de causa, etc. Caesar. Selon le naturel des Gaulois qui sont soubdains à deliberer et prendre conseil et advis des affaires.
    \
        Vt mihi rem narras Callicles, nullo modo potest fieri. Plautus. Veu, ou A ce, ou Entendu ce que tu dis.
    \
        Vt est hominum genus nimis acutum et suspiciosum. Cic. D'autant que c'est une nation grandement fine et souspeconneuse, ou Comme c'est une, etc.
    \
        Vt par est. Cic. Comme il appartient.
    \
        Vt potest. Cic. Selon qu'il est possible.
    \
        Multae etiam vt in homine Romano literae. Cic. Selon que les Romains ont accoustumé de scavoir.
    \
        Erat cum literis Latinis, tum etiam Graecis, vt temporibus illis, satis eruditus. Cic. Selon qu'en ce temps là les gents estoyent scavants, Pour ce temps là.
    \
        Orationem salutarem, vt in tali tempore, habuit. Liu. Selon le temps, Eu regard au temps.
    \
        Vt populi Romani aetas est, senes: vt Atheniensium secula numerantur, adolescentes debent videri. Cic. Selon le compte, etc.
    \
        Nonnihil, vt in tantis malis, est profectum. Cic. Eu esgard aux grands mauls.
    \
        Vt nunc est, mansurae videntur. Cic. Selon que les affaires se portent pour le present, ou Selon qu'on ne peult juger pour le present.
    \
        Eius negotium sic velim suscipias, vt si esset res mea. Cic. Comme si c'estoit mon propre affaire.
    \
        Vt diei tempus est. Terentius. Veu l'heure du jour, Veu l'heure qu'il est.
    \
        - rus vt ibat, vt multum forte pluerat, Ingressum fluuium rapidum. Plaut. Ayant beaucoup pleu, Comme il avoit beaucoup pleu.
    \
        Vt numerabatur forte argentum. Terent. Ainsi qu'on, ou A l'heure qu'on, ou Lors d'adventure qu'on comptoit l'argent.
    \
        Vt mea memoria est. Cic. Selon qu'il m'en peult souvenir.
    \
        Vt Dicaearcho visum est. Cic. Selon l'opinion de Dicearchus.
    \
        Vt in quoque erat authoritatis plurimum. Cic. Selon qu'ils avoyent credit et estoyent estimez.
    \
        Vt vales? Plaut. Comment te portes tu?
    \
        Vt, pro Quam, vel O quam, admiratiue. Cic. Vt ille tum humilis, vt demissus erat! vt ipse etiam sibi, non iis solum qui aderant, displicebat! O que, etc.
    \
        Vt praeter spem euenit! Terent. O que la chose est bien advenue autrement que je ne pensoye!
    \
        Vt falsus animi est! Terent. O qu'il est abusé!
    \
        Vt omnia contra opinionem acciderent, tamen multo se plurimum nauibus posse prospiciebant. Caes. Ja soit que, ou Encore que, ou Posé que tout veint au rebours, et tout autrement qu'on n'espere, toutesfois, etc.
    \
        Vt enim quaeras omnia, quomodo Graeci ineptum appellent, non reperies. Cic. Ja soit que, etc.
    \
        Verum vt ita sit, tamen, etc. Cic. Pren le cas qu'ainsi soit, toutesfois, etc.
    \
        Vt alia non sint, certe ne lassescat fortuna, metus est. Plin. Prenez encore qu'il n'y en ait point d'autres, Certes si est il à craindre que, etc.
    \
        Vt pro Vtinam. Terentius, Vt te omnes equidem di, deaeque perdiunt. Que je prie à Dieu qu'il, etc.
    \
        Quod plerique omnes faciunt adolescentuli, Vt animum ad aliquod studium adiungant. Terent. A scavoir d'appliquer, ou C'est à scavoir d'appliquer leur esprit, etc.
    \
        Iam vt in limine, iam vt intra limen auditur. Plin. iun. Comme s'il estoit à l'entree, etc.
    \
        Tum illa, vt consuetum facile amorem cerneres, Reiecit se in eum flens, quam familiariter! Terent. Tellement qu'il estoit facile à veoir et congnoistre, etc.
    \
        Est autem oratio scripta elegantissime sententiis, verbis, vt nihil possit vltra. Cic. Tellement qu'il n'est possible de mieulx.
    \
        Operam vt det. PA. dabit. Plaut. Pourveu qu'il m'aide.
    \
        Verum, vt omnes dii adiuuent, cum decimo. Cic. A tout rompre, Au plus hault, Au mieulx faire, Au mieulx aller, Au mieulx venir.
    \
        Vt maxime. Columel. Pour le plus.
    \
        Domus celebratur ita vt quum maxime. Cic. Autant que jamais, Aussi fort qu'elle estoit du temps qu'elle estoit la plus hantee.
    \
        Vt multum. Martial. Pour le plus.
    \
        Tribus vt plurimum bonitatibus distat. Plin. Pour le plus.
    \
        Vt qui. Comme estants tels qui, etc. Colum. Concepta diutius in partum adolescunt, vt quae peracto anno mense tertiodecimo vix eduntur.
    \
        Vt ne addam quod sine sumptu ingenuam, liberalem nactus es. Terent. Sans ce qu'il soit besoing de dire, etc.
    \
        Vt ne. Plaut. A fin que ne.
    \
        Licet laudem fortunam, tamen vt ne Salutem culpem. Plaut. Toutesfois c'est sans blasmer Salus.
    \
        Vt ne id videam, misera huc effugi foras. Terent. A fin que je ne voye, etc.
    \
        Ita velim, vt nequid properes. Cic. Je vouldroye bien que tu ne te hastasses point en rien.
    \
        Vt ne longius abeam, declarat ista ascriptio esse aliquid. Cic. Sans aller plus loing.
    \
        Vt iis quae habeant, modice et scienter vtantur, et vt ne dedeceat. Cic. A fin qu'il ne messiece.
    \
        Vt quid? Liu. Cic. Pourquoy?
    \
        Vtvt. Plaut. Comment qu'il en soit.
    \
        - iam istuc gaudeo, Vtvt erga me merita. Plaut. Quelque mal qu'elle m'ait faict.
    \
        Vtvt est, non ibo tamen. Plaut. Comment qu'il en soit.
    \
        Vtvt erat, mansum tamen oportuit. Terent. Comment qu'il en fust.
    \
        Vtvt erant alia, illi certe, quae nunc domi tuae est, consuleres. Terent. Quoy qu'il en fust des autres.
    \
        Vtvt haec sunt facta. Terent. En quelque maniere que ces choses soyent faictes.
    \
        Rem patri, vtvt erat gesta, indicauit. Terent. Tout en la sorte et maniere que la chose avoit esté faicte.

    Dictionarium latinogallicum > vt

  • 19 modus

        modus ī, m    [3 MA-], a measure, extent, quantity: agri: numerum modumque carinis Praecipiant, V.: trunci, girth, O.: longo nullus lateri modus (sit), i. e. be the flank excessively long, V.— A proper measure, due measure: suus cuique (rei) modus est: modum haberi nullum placet, moderation: servare modum, V.: vox quasi extra modum absona, immoderately: cum lacus praeter modum crevisset, excessively: in dicendo: sine modo modestiāque, S.— A measure, rhythm, melody, harmony, time: vocum: fidibus Latinis Thebanos aptare modos, H.: saltare ad tibicinis modos, the music of the flute, L.: modum Voce dabat remis, time, O.: verae numerosque modosque ediscere vitae, moral harmonies, H.— A measure, bound, limit, end, restriction: sumptūs Cotidianos fieri nec fieri modum, T.: lubidini modum facere, S.: modum aliquem et finem orationi facere, bounds: cum modum irae nullum faceret, L.: modum transire: modum Exit, O.: modum lugendi aliquando facere, make an end.—A way, manner, mode, method, fashion, style: Sine meo me vivere modo, T.: oratoris modo mandata deferre, as an ambassador, Cs.: vitae, way of life: id quibus modis adsequeretur, i. e. by what means, S.: Haud ignara modi, i. e. well knowing how, V.: si quis modus (est), i. e. if it is possible, V.: servorum modo, like slaves, L.: mirum in modum, wonderfully, Cs.: ad hunc modum distributis legionibus, thus, Cs.: si humano modo peccasset, after the manner of men: multa Carneadeo more et modo disputata: apis Matinae More modoque, H.: tali modo, in such wise, N.: nullo modo, by no means: omni modo egi cum rege, in every way, i. e. urgently: omnibus modis miser sum, every way, T.: laudare miris modis, extravagantly, L.: modis inolescere miris, wondrously, V.: eum tibi commendo in maiorem modum, very greatly: Nec modus inserere atque oculos imponere simplex, V.—In genit. with eius or cuius: eius modi, of that sort, of such a kind, such (often written eiusmodi): in eius modi casu, Cs.: eius modi litteras misit: cuiusque modi genus hominum, S.: cuius modi, of what sort: cuicuimodi, of what sort soever: huius modi casūs, such, Cs.: illius modi, of that kind.
    * * *
    manner, mode, way, method; rule, rhythm, beat, measure, size; bound, limit

    Latin-English dictionary > modus

  • 20 labor [1]

    1. lābor, lāpsus sum, lābī (vgl. griech. ὀ-λιβρός, schlüpfrig u. ahd. slīfan, gleiten), sich auf einer glatten Oberfläche sanft hinbewegen, gleiten, schlüpfen, schweben, hingleiten, hinschlüpfen, hinschweben, u. abwärts = herabgleiten, -schlüpfen, -schweben, u. als Anfang des Fallen = sinken, absol., od. konstr. m. ad, in, inter, per, sub, super, ab, de, ex u. m. bl. Abl., I) im allg.: 1) eig.: α) v. lebl. Subjj., zB. v. Schlangen, non squamoso ventre, Prop.: per sinus crebros et magna volumina, Ov.: circa donaria, Ov.: circum tempora, sich schlängeln, Ov.: inter vestes et levia tempora, Ov.: angues lapsi in diversum, Iul. Obsequ.: populus in diversa labitur, verläust sich nach verschiedenen Richtungen, Iustin.: abwärts, montibus, Val. Flacc. – v. Schwimmenden, per aequora, Ov.: in magno mari, Ov.: medio amne, Ov. – v. Schiffenden, rate per aequora, Ov.: aquā, Prop. – v. Fliegenden, auf Fittichen Schwebenden, per auras, Ov.: pennis, entschweben, von Merkur, Verg.: aufwärts, sub sidera, entschweben, Verg.: abwärts, polo, Verg. – vom auf dem Wagen durch die Lüfte fahrenden Mars, pronum per aëra, Ov. – v. Herabsteigenden, per funem demissum labi, Verg.: im Bilde, labi per iter declive senectae, Ov. – v. Herabsinkenden, semianimem od. moribundum ex equo, Liv., suffosso equo, Tac., u. bl. equo, Hor.; vgl. multis labentibus ex equis aut desilientibus, Liv.: labi ex rupe, Curt.: ex arbore, Capit.: per gradus, die Stufen hinabfallen, Liv.: super terram, hinsinken, Liv. – β) v. lebl. Subjj.: quia continenter laberentur et fluerent omnia, Cic.: in vanum manus lapsa, die einen Fehlhieb getan, Curt.: cum tela de testudine laberentur, Curt.: tum (illud iaculum) leni impetu labitur, gleitet sanft (auf dem Wasser) dahin, Min. Fel. – abwärts, lapsa cadunt folia, Verg.: lapsus ab arbore ramus, Ov.: lapsae lacertis, nullo solvente, catenae, Ov. – v. Kleidern und Waffen, soluta ac velut labens undique toga, Quint.: tergo velamina lapsa, Ov.: labentibus super corpus armis, Liv. – v. Sternen u. dgl., vagā et mutabili ratione, Cic.: advorsum nimbos, Lucr.: caelo, dahingleiten am usw., Verg.: abwärts, ab aethere, Ov.: de caelo, Verg.: ignem de caelo lapsurum, Capit. – v. Schiffen, vadis, Verg. – v. Gewässern, gleiten, dahingleiten, fließen, cum labantur assidue flumina, quaedam concitata rapiantur, Sen.: altissima quaeque flumina minimo sono labi, Curt.: altis ripis, dahingleiten, Hor.; aber sinistrā ripā, hinwegströmen über usw., Hor.: per CCC stadia, Curt.: sub terras, sub magna terra, Ov.: abwärts, e fontibus, Curt.: diversis de partibus (al. fontibus), Ov.: vertice silvae, Ov.: quantum aquarum per gradus cum fragore labentium, Sen.: zurück, in caput (Quelle) suum retro, Ov.: prius vasto labentur flumina ponto, quam etc., Prop.: vado labente, die Flut zurück-, abfloß, Tac. – v. Tränen, rinnen, träufeln, in genas, Hor.: per genas in ensem, Ov.: ex oculis, Ov. – v. anderen Flüssigkeiten, fließen, rinnen, träufeln, in proximum mare (vom flüssigen Bernstein), Tac.: truncis cavis, vom Honig, Hor.: quid sit, quod guttatim faciat pluviam labi, Amob.: pressus pavore sanguis tardius labebatur, floß (hervor), Tac. – vom Feuer, in porticus, hinüberschlagen in usw., Tac. – v. Übeln usw., die allmählich in den Körper dringen, sich verbreiten, frigus per artus labitur, Ov.: dolor lapsus ad artus, Verg.: penitus in viscera lapsum serpentis furiale malum, Verg.: somnus labitur in artus, Ov.

    2) übtr.: a) gleiten, rinnen, α) v. leb. Subjj.: sed labor longius, ad propositum revertar, ich gerate, ich verliere mich zu weit (in der Rede), Cic.: u. so quin labebar longius, nisi me retinuissem, Cic. – cadere spe dicuntur, qui levati animo a summo ad inferiora labuntur, Donat. Ter. Andr. 3, 5, 12. – β) v. lebl. Subjj.: ilico res foras labitur, liquitur, rinnt das Geld ihm aus dem Hause und zerfließt, Plaut.: brevitate et celeritate syllabarum labi putat verba proclivius, Cic.: sunt (vitia) in lubrico incitataque semel proclivi labuntur sustinerique nullo modo possunt, Cic. – v. der Rede, oratio sedate placideque labitur, gleitet (fließt) dahin, Cic. or. 92: prosā incipit (sermo eius), versu labitur, pedestri oratione finitur, Hieron. epist. 53, 8. – v. Zeit u. Leben, dahingleiten, entrinnen, verfließen, assiduo labuntur tempora motu, non secus ac flumen, Ov.: labitur occulte fallitque volubilis aetas, ut celer admissis labitur amnis aquis, Ov.: cito pede labitur aetas, Ov.: tardo pede lapsa vetustas, Ov.: u. so labuntur tempora, anni, lustra, Hor. u.a. Dichter. – b) mit Angabe des Ziels, zu etwas sich hinneigen, in etw. sinken, auf od. in etw. verfallen, geraten, α) v. leb. Subjj.: labor eo, ut assentiar Epicuro, fühle mich zur Ansicht des E. hingezogen, Cic.: labi ad illos, qui etc., Cic.: veremini, ne labar ad opinionem, möchte dem Wahne verfallen, Cic.: labi in errorem emendabilem, Liv.: in luxuriam, in segnitiam, Iustin.: in vitium, Hor.: in somnum, in soporem, Petron. – β) v. lebl. Subjj.: civitatum mores lapsi ad mollitiem, Cic.: omnia in externum lapsa sunt morem, Curt.

    II) prägn.: A) = delabi, abgleiten, abkommen, vorbeigleiten, 1) eig.: si viā lapsus est (bildl.), Sen.: cum superiacta tela de testudine laberentur, Tac.: ne adiectae voces laberentur atque errarent, priusquam sensus (auditus) ab his pulsus esset, Cic. – 2) übtr.: hāc spe lapsus, in der Hoffnung getäuscht, Caes.: labi facultatibus, um sein Vermögen kommen, ICt.

    B) = ab- od. ausgleiten, straucheln, ausgleitend, strauchelnd fallen, 1) eig.: agaso pede lapsus, Hor. – homini nequam lapso et ut allevaretur roganti, ›Tollat te‹, inquit, ›qui novit‹, Quint. – 2) übtr.: straucheln, a) = irre werden, mente, wahnsinnig werden, Cels.: u. so lapsi mente, wahnsinnig (Ggstz. sui compotes), Cels. – labi memoriā, einen Gedächtnisfehler begehen, Suet. – u. geistig od. moralisch irren, fehlen, sich vergehen, erravit, lapsus est, non putavit, Cic.: opinione labi posse, voluntate a re publica dissidere nullo pacto posse, Cic.: in alqa re consilio od. casu lapsum esse, Cic.: consilio id magis quam furore lapsos fecisse, Liv.: labi per errorem, Cic., od. errore, ICt.: labi propter imprudentiam, Cic.: imprudentiā lapsum aliquid facere (Ggstz. scientem aliquid delinquere), Liv.: labi imperitiā, ICt.: in quo vorbo lapsa consuetudo deflexit de via, Cic.: labi in officio, Cic.: in his labi et cadere, Cic.: qua in re si mediocriter lapsus sum, defendes meum tolerabile erratum, Cic.: numquam labere, si te audies, Cic.: qui sero lapsum revocatis, Prop. – b) straucheln = zum Falle geneigt sein, dem Falle nahe sein (s. Halm Cic. Phil. 2, 51), equitem Romanum non libidine, non turpibus impensis atque iacturis, sed experientiā patrimonii amplificandi labentem excepit, fulsit et sustinuit re, fide, hodieque sustinet, Cic.: cum labentem et prope cadentem rem publicam fulcire cuperetis, Cic.: ferre praesidium labenti et inclinatae paene rei publicae, Cic.: labente deinde paulatim disciplinā, Liv.: labente iam causā decem virorum, Liv.: vidi ego labentes (weichenden) acies et tela caduca, Prop.

    C) = elabi, herausfallen, 1) eig.: viscera lapsa, Ov. u. Lucan.: forte lapsa vox, entschlüpfte, entfallene, Tac. – v. Pers., entgleiten, entschlüpfen, e manibus custodientium, Curt.: custodiā, Tac. – 2) übtr.: quam nostro illius labatur pectore vultus, entschwindet, Verg. ecl. 1, 63.

    D) herabgleiten, -sinken = schlapp herabhängen, lapsa catena, schleppende, Prop.: tenuata de nexibus membra labuntur, Ps. Quint. decl. – bes. v. Gliedern Sterbender, caput labens et iam languentia colla levat, Lucan.: malae labentes, herabsinkende Kinnladen, Suet.: lapsae genae, Sen. poët. – neutr. pl. subst., firmamenta fluidorum ac labentium, des Schlotterigen u. Schlappen, Sen. ep. 102, 25.

    E) sinken, hinsinken, zusammensinken, 1) eig.: α) v. Pers.: calor ossa reliquit, labitur, Verg.: sub onere labitur, erliegt der Last, Petron.: multi sine morte labuntur, Petron. – β) v. lebl. Subjj., u. zwar v. Gebäuden usw., zusammen-, einsinken, vor Alter verfallen, lapso fundamento, Curt.: lapsura domus, Ov.: donec labentes deorum aedes refeceris, Hor. – v. den Augen Schlafender, zufallen, zusinken, labentes ocelli, Prop.: lapsi somno ocelli, Prop. – u. Sterbender, brechen, labuntur frigida leto lumina, Verg.: labentes oculos condere (zudrücken), Ov.: dum labentes oculi ad nostras exclamationes nostrosque planctus admissā paulatim luce laxantur, Ps. Quint. decl. Vgl. Burmann Ov. am. 3, 5, 1; trist. 3, 3, 44.

    2) übtr.: a) sinken = hinschwinden, vom Lebensatem, labens anima, Tac.: labi spiritum nec ultra biduum duraturum, Tac. – dah. v. Sterbenden, denen die Sinne vergehen, in den Tod sinken, sterben, laberis Oebalide, primā fraudate iuventā, Verg.: labimur (mir schwinden die Sinne), i, miseram solare parentem, Stat.: ille oculis extremo errore solutis labitur, Stat. – b) sinken = verfallen, in Verfall geraten, miserere domus labentis, Verg.: u. so labens regia, Iustin.: lapsum genus, Verg.: labente paulatim disciplinā, Liv.: ut magis magisque mores lapsi sint, tum ire coeperint praecipites, Liv.: fides lapsa, Ov. – / Parag. Infin. labier, Cic. Arat. 226. Lucr. 4, 443. Hor. ep. 2, 1, 94. – Partic, labundus, a, um, hinstürzend, unda sub undis labunda, Acc. tr. 570.

    lateinisch-deutsches > labor [1]

См. также в других словарях:

  • nullo modo fieri potest — index impossible Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • Feodum sine investitura nullo modo constitui potest — A fee cannot be created in any manner without an investiture …   Ballentine's law dictionary

  • Nam feudum sine investitura nullo modo constitui potuit — For a fee cannot be perfected in any manner without investiture. See 2 Bl Comm 311 …   Ballentine's law dictionary

  • RYSVICUM i. e. RYSWYK — RYSVICUM, i. e. RYSWYK pagus celebris, et peramoenus Hollandiae, suburbanus Hagae Comitum, Potentissimi, Augustissimi, Felicissini, Serenissimi VILHELMI III. Magnae Britanniae Regis, Castro sumptuosissimo, magnificentissimo nobilitatus; in cuius… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Liste de locutions latines — Cet article contient une liste de locutions latines présentée par ordre alphabétique. Pour des explications morphologiques et linguistiques générales, consulter l article : Expression latine. Sommaire  A   B … …   Wikipédia en Français

  • ARAUSIO — Urbs, Episcopatus et Principatus Galliae, in Provincia a Rhodano milliari, et Avenione 3. circiter milliaribus distat. Varia a Veteribus nomina sortita est, Arausio Cavarum, vel secundanorum, Arausica Civitas, et Arausionensis urbs, quô nomine a… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • nullement — Nullement, Haudquaquam, Nequaquam, Minime, Neutiquam. Nullo modo, Nullo pacto, Nihilminus, Minime gentium. Je ne le veux nullement, Minime volo. Je ne puis nullement me taire, Prorsus tacere non queo. Nullement du monde je ne m y accorde, Nullo… …   Thresor de la langue françoyse

  • COEMETERIUM — Graece Κοιμητήριον, vox apud medii aevi Scriptores Ecclesiasticos recepta pro sepulchro, κοιμᾶςθαι, dormire: somno enim Fidelium mortem in Sacris comparari, tralatitium est. Haec omni tempore benedicta et Fidelium sepultutae consecrata fuisse,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PARIARE — apud Ulpianum, ἰσάζειν Graecis, est rationes ita putare, ut expensa paria fiant acceptis, vide Budaeum, Alciarum, Vallam, anton. Augustinum Observationibus l. 4. c. 12. God. Stewechium Electis Arnobianis l. 6. sub fin. ubi paria facere idem esse …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CIPHRAE — characteres sunt occulti, quibus arcana et quae ab aliis ignorari interest, solent perscribi ac significari. Illarum varias species, Ciphras simplices, non significantibus characteribus mixtas, duplires literas unô charactere complexas, Ciphras… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • STARE — inter ritus Sacrorum fuit antiquitus usurpatos, sicut et Sedere, Circumagere se, manum osculari etc. Adorantes enim Deos Stabant erectô corpore ampliorem augustioremque cultum exhibituri. Martialis l. 12. Epigr. 78. v. 1. Multis dum precibus… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»